Thế giới tuần qua (8-15/10)

Công nghệ AI đã xuất hiện và ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của chúng ta trong một thập kỷ qua. Với sự tiến bộ không ngừng của công nghệ, trong tương lai, AI sẽ đóng góp nhiều hơn nữa vào sự phát triển của xã hội.

Những khám phá mới trong khoa học vũ trụ góp phần định hình một tương lai bền vững, là minh chứng cho khát vọng của nhân loại trong việc bảo vệ hành tinh và chinh phục các vì sao.

Trong bối cảnh thế giới ngày càng bất ổn bởi xung đột khu vực, cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc và sự gia tăng của các mối đe dọa phi truyền thống, chi tiêu quốc phòng toàn cầu đã bước vào một giai đoạn tăng trưởng chưa từng có trong lịch sử hiện đại.

Ukraine và Mỹ đã ký một thỏa thuận cho phép Washington tiếp cận các loại khoáng sản quý hiếm và tài trợ cho các nỗ lực tái thiết Ukraine sau khi bị xung đột kéo dài tàn phá. Thỏa thuận này bao gồm những nội dung gì? Quan hệ đối tác kinh tế giữa Washington và Kiev sẽ ra sao? Thoả thuận sẽ có tác động như thế nào đến địa chính trị thế giới?

Chiến thắng của ông Mark Carney và Đảng Tự do được cho là một cú lội ngược dòng trước Đảng Bảo Thủ đã có nhiều năm lãnh đạo Canada. Một yếu tố được cho là có vai trò xúc tác cho chiến thắng của Đảng Tự do và ông Mark Carney chính là bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang giữa Canada và Mỹ do chính sách thuế quan và ý tưởng của ông Trump nhằm sáp nhập Canada thành "tiểu bang thứ 51" của Mỹ.

Một Tổng thống Trump “mạnh dạn hơn, cực đoan hơn, quyết tâm hơn” trong 100 ngày đầu tiên của mình so với năm 2017, đó là những gì cả thế giới đã chứng kiến và phải thừa nhận.

Vụ tấn công đẫm máu nhằm vào nhóm du khách ở khu vực tranh chấp Kashmir hôm 22/4 đã đẩy Ấn Độ và Pakistan vào một cuộc đối đầu nguy hiểm, làm dấy lên nỗi lo ngại về nguy cơ bùng phát một cuộc chiến tranh quy mô lớn.

Châu Á đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng giá lương thực nghiêm trọng, gây ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống người dân và nền kinh tế khu vực trong năm 2025.

Tăng trưởng kinh tế chỉ tính bằng vài phần trăm như trước đây có thể dựa vào rất nhiều yếu tố để tăng kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, nếu muốn tăng trưởng hai con số trong bối cảnh mới, Việt Nam cần tập trung phát triển các sản phẩm có hàm lượng khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo cao, theo các chuyên gia.

Giáo hoàng Francis, vị giáo hoàng đầu tiên trong lịch sử đến từ Mỹ Latin, đã qua đời vào ngày 21/4, hưởng thọ 88. Trong suốt quá trình chủ trì Giáo hội Công giáo, Giáo hoàng Francis đã mang lại nhiều cải cách nổi bật khiến cả thế giới nghiêng mình thán phục.

Elon Musk, người được Tổng thống Mỹ Donald Trump lựa chọn là người đứng đầu Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) cho biết sẽ cắt giảm vai trò của mình trong Chính Phủ. Tuyên bố này được CEO Elon Musk đưa ra trong bối cảnh Tesla, hãng xe điện do ông điều hành, đang vật lộn với doanh số bán hàng sụt giảm nghiêm trọng.

Hơn bao giờ hết, vấn đề thương mại quốc tế trở nên đầy kịch tính khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trở lại chính trường. Ông nhanh chóng ban hành hàng loạt sắc lệnh quan trọng có ảnh hưởng sâu rộng, nhờ sự hậu thuẫn của cử tri cộng thêm kinh nghiệm tích lũy từ nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên. Những quyết định liên quan đến thuế đối ứng không những gây sốc, gây biến động thị trường Mỹ mà còn tạo ra các phản ứng khác nhau từ các đối tác thương mại của Hoa Kỳ.

Những quyết định vào phút chót của các bên liên quan đã khiến cho thoả thuận giải quyết cuộc xung đột Nga - Ukraine diễn ra không như dự định. Điều đó cũng cho thấy, vẫn còn những chia rẽ khó dung hòa giữa Mỹ, Nga, Ukraine và châu Âu liên quan đến cách thức kết thúc cuộc chiến kéo dài hơn 3 năm.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth tiếp tục phải đối mặt với những lời chỉ trích liên quan đến vụ rò rỉ bí mật quân sự. Nhiều đồn đoán cho rằng, Nhà Trắng đã bắt đầu tiến trình tìm kiếm một nhà lãnh đạo mới tại Lầu Năm Góc để thay thế Bộ trưởng Pete Hegseth.

Phó Tổng thống Mỹ JD Vance đã tới Thủ đô New Delhi và bắt đầu chuyến thăm chính thức Ấn Độ kéo dài 4 ngày. Nội dung chuyến thăm nhằm tăng cường quan hệ thương mại và đối tác chiến lược giữa hai nền kinh tế lớn.

Giữa lúc giao tranh tại Ukraine vẫn đang diễn ra căng thẳng, Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi cuối tuần qua đã bất ngờ tuyên bố lệnh ngừng bắn đơn phương kéo dài 30 giờ nhân dịp lễ Phục Sinh theo Chính thống giáo.

Việc hai thị trường tiêu thụ hàng xa xỉ lớn nhất thế giới Mỹ và Trung Quốc tiếp tục tăng mức áp thuế hàng nhập khẩu đáp trả nhau sẽ khiến ngành công nghiệp hàng xa xỉ phải trải qua một năm đầy chông gai.

Nằm trong chính sách thuế đối ứng của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Nhật Bản và Hàn Quốc thuộc các đối tác thương mại của Mỹ chịu thuế đối ứng cao hơn mức cơ sở 10%. Cùng với nhiều quốc gia khác, hai quốc gia ở khu vực Đông Bắc Á này đang xem xét các biện pháp phù hợp để ứng phó với các đòn thuế quan của ông Trump.

Theo giới quan sát, thỏa thuận khoáng sản giữa Mỹ và Ukraine là bước đi chiến lược có thể mang lại lợi ích kinh tế và an ninh cho cả hai bên. Tuy nhiên, nó cũng đặt ra nhiều câu hỏi về chủ quyền tài nguyên, mối quan hệ với EU và khả năng dẫn đến sự phụ thuộc mới.

Gần 100 ngày sau khi trở lại Nhà Trắng, chương trình nghị sự của ông Trump đã và đang tác động mạnh mẽ tới nước Mỹ và thế giới, từ vấn đề nhập cư, bộ máy liên bang, đến chính sách đối ngoại và thương mại quốc tế cùng nhiều vấn đề khác. Đây đều là những vấn đề có thể làm thay đổi toàn diện nước Mỹ, tác động không nhỏ đến kinh tế và địa chính trị thế giới.

Việc chuyển dịch dây chuyền sản xuất từ các nước khác về Mỹ không phải là điều dễ dàng. Mỹ sẽ phải vượt qua nhiều thách thức nếu muốn hiện thực hóa mục tiêu hồi sinh ngành sản xuất trong nước.

Chính quyền Tổng thống Donald Trump đang có nhiều động thái mạnh tay với các trường đại học ở Mỹ, làm dấy lên lo ngại về việc chấm dứt vị thế lãnh đạo của Mỹ trong nghiên cứu và khoa học, đe dọa khả năng cạnh tranh toàn cầu của nước này.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang hiện hữu nhiều bất ổn nhưng Trung Quốc bước vào năm 2025 với tâm thế chủ động, tự tin và năng động. Trung Quốc vẫn duy trì đà tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu tích cực và đổi mới công nghệ diễn ra mạnh mẽ – phản ánh rõ nét mô hình phát triển mang “đặc sắc Trung Quốc”.

Từng được mệnh danh là “công xưởng thế giới”, Trung Quốc nay đang chuyển mình thành cường quốc công nghệ cao.

Chỉ trong hơn 3 tháng, đã có hơn 600 ca nhiễm sởi được ghi nhận trên toàn nước Mỹ, gần gấp đôi tổng số ca của cả năm 2024.

Sự khó lường của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump khiến chúng ta không thể nói trước được điều gì sẽ xảy ra, khi thời hạn tạm dừng áp thuế dài 90 ngày kết thúc.

Gần một tuần sau khi công bố chính sách thuế gây chấn động toàn cầu, tại bữa tiệc gây quỹ của Đảng Cộng hoà NRCC hôm 8/4, Tổng thống Donald Trump nói rằng các nước đang “bợ đỡ” ông để mong được đàm phán thuế với Mỹ.

Cuộc chiến thương mại toàn diện giữa Mỹ và Trung Quốc có nguy cơ bùng nổ sau khi Tổng thống Donald Trump tăng thuế đối ứng với Trung Quốc lên 125% dù quyết định hoãn áp thuế nhập khẩu mới với hầu hết các nước khác trong 90 ngày.

Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc gợi nhớ lại cuộc chiến thương mại năm 2018, trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, tình hình lần này lại khác biệt.

Tổng thống Donald Trump đã áp thuế đối ứng với với 86 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới. Động thái này đánh dấu bước leo thang mạnh mẽ nhất trong chính sách thương mại “nước Mỹ trên hết” của ông Trump kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai. Liệu nước đi này của ông Trump có đang mạo hiểm?

Các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào phiến quân Houthi ở Yemen thiệt hại gần 1 tỷ USD đã không thể làm suy giảm mối đe dọa của nhóm này với lực lượng hải quân Mỹ và hoạt động vận chuyển quốc tế ở Biển Đỏ.

Với việc Tổng thống Mỹ Donald Trump đánh thuế 25% lên toàn bộ ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu, các hãng xe đang phải tìm cách thích ứng với áp lực thuế quan của Mỹ.

Việc Mỹ cắt giảm viện trợ nước ngoài của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID), đặc biệt là trong lĩnh vực y tế và hỗ trợ các sáng kiến phòng chống dịch bệnh, có thể dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng.

Một tuần sau trận động đất 7,7 độ richter hôm 28/3, nhiều thành phố của Myanmar vẫn trong khung cảnh đổ nát, tang thương. Hậu quả của cơn đại địa chấn đang khiến đất nước này lâm vào khủng hoảng nhân đạo chưa từng có trong lịch sử.

Từ vị thế một trong những nhân vật quyền lực nhất của phe cực hữu châu Âu và ứng cử viên sáng giá trong cuộc bầu cử Tổng thống Pháp năm 2027, sự nghiệp chính trị của bà Marine Le Pen đang đứng trước thử thách lớn.

Với khẩu hiệu "Nước Mỹ trên hết", Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt hàng loạt mức thuế cao lên hàng hóa nhập khẩu, nhằm bảo vệ và thúc đẩy sản xuất nội địa. Những biện pháp này không chỉ châm ngòi cho các cuộc chiến thương mại, mà còn làm lung lay niềm tin vào hệ thống thương mại tự do mà Mỹ từng dẫn dắt.

Tòa án Hiếp pháp Hàn Quốc ngày 4/4 đã ra phán quyết phế truất Tổng thống Yoon Suk Yeol, đánh dấu bước ngoặt chính trị quan trọng của vị Tổng thống 64 tuổi.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố kế hoạch áp thuế thương mại toàn diện đối với các đối tác thương mại của Mỹ, vấp phải sự chỉ trích của nhiều quốc gia và khu vực, gây lo ngại về nguy cơ leo thang cuộc chiến thương mại toàn cầu nếu các đối tác thương mại của Mỹ quyết định thực hiện các biện pháp đáp trả.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 2/4 giờ địa phương, đã công bố các biện pháp thuế quan đối ứng với các đối tác thương mại; ông Trump cũng đã ban bố tình trạng khẩn cấp kinh tế quốc gia vào cùng ngày.

Thỏa thuận đất hiếm giữa Mỹ và Ukraine vốn được lên kế hoạch ký kết vào cuối tháng 2 nhưng đã đổ bể sau cuộc tranh cãi gay gắt giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và người đồng cấp Mỹ Donald Trump. Hơn một tháng trôi qua, tương lai thỏa thuận tiếp tục mờ mịt khi cả hai bên đều cáo buộc gây khó dễ cho nhau.

Sự thay đổi liên tục về chính sách thuế quan của ông Trump khiến thị trường toàn cầu lo ngại, các nhà đầu tư đang đau đầu tính toán xem liệu Tổng thống Mỹ có ý định áp dụng thuế quan vĩnh viễn hay chỉ coi đó là công cụ để thương lượng.

Tại Myanmar, giữa đống đổ nát, đói khát và tuyệt vọng, vẫn có những câu chuyện về lòng trắc ẩn, sự kiên cường và những phép màu mong manh nhen nhóm hy vọng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump từng nhiều lần bày tỏ ý định mua lại Greenland từ Đan Mạch, thậm chí tuyên bố không loại trừ khả năng dùng biện pháp quân sự để kiểm soát hòn đảo này.

Trận động đất lên tới 7,9 độ richter xảy ra chiều 28/3 đã gây thiệt hại kinh hoàng cho Myanmar và ảnh hưởng nghiêm trọng đến một số quốc gia láng giềng. Số người thiệt mạng đã lên tới gần 1700 và vẫn còn tăng. Tổn thất kinh tế chưa thể đo đếm được.

Anh và Pháp đang nỗ lực phối hợp với các nước châu Âu trong một nhóm gọi là “Liên minh tự nguyện” để đảm bảo an ninh cho Ukraine nếu đạt được thỏa thuận hòa bình với Nga.

Vụ việc rò rỉ tin nhắn tuyệt mật vừa qua không chỉ gây rúng động giới chính trị và an ninh quốc gia Mỹ, mà còn đặt ra hàng loạt câu hỏi về quy trình bảo vệ thông tin mật của Nhà Trắng.

Đức vừa thông qua một cải cách lớn đối với quy định “phanh nợ” trong Hiến pháp, bạo tay chi hàng tỷ Euro để đầu tư cho quốc phòng.