Đường Lâm ‘cổ trấn’

Một ngày, có người con gái nhớ Sơn Tây và hình ảnh "đôi mắt người Sơn Tây" năm xưa theo người lính lãng tử Quang Dũng vào trận chiến. Sơn Tây cứ mãi làm cô băn khoăn, muốn đặt chân tới đó để về một làng quê xa mà gần trong tim.

 Chiều nay, Hường mời bạn cùng nghe những cảm xúc của Thu Thủy trong một lần về thăm làng cổ Đường Lâm.

Sơn Tây không sầm uất như đô thị lớn, mang dáng dấp đô thị trung du kín đáo e lệ của thôn nữ xứ Đoài vùng núi Tản sông Đà êm đềm như dải lụa. Về Sơn Tây không thể không ghé quê hương của hai vua Bố Cái Đại Vương -  Phùng Hưng và Tiền Ngô Vương - Ngô Quyền cùng sinh ra tại một làng "Thế hữu hưng ngơi đại" (Đời nào cũng có người tài giỏi)- dòng chữ được khắc ở cổng ngôi làng mang tên Đường Lâm.

Đường Lâm - làng cổ duy nhất nằm ven thị xã Sơn Tây chưa hề phai nhạt văn hoá làng xã của Bắc Bộ, những mái nhà cong cong lợp ngói âm dương thâm thấp, tường xây đá ong nâu đậm thời gian, giếng khơi trong vắt ngọt lành  xung quanh mọc đầy cây dương xỉ...

Ở Đường Lâm, những ngôi nhà san sát. Đi qua cổng làng, vào đình làng rồi mới vào nhà. Cây đa, bến nước, sân đình ở Đường Lâm vừa đặc trưng hồn Việt, vừa riêng có không lẫn vào đâu được. Mọi ngôi nhà quần tụ, nối nhau bằng những đường xương cá lát gạch chỉ nho nhỏ sạch sẽ đến tận cổng từng nhà.

Đến Đường Lâm, qua đình  Mông Phụ nghe cô gái thuyết minh, ngỡ mình về với ngày xưa, bao lễ hội tập trung ở đình làng, thoả chí nhìn nhau mớ ba mớ bảy áo tứ thân, nón ba tầm, chơi cờ người những bước tần ngần sang sông. Sân đình xưa bao đôi trai gái phải lòng nhau, quấn quít ngày mở hội làng, bịn rịn lúc trăng hiển hiện giữa trời như một nét móc câu thề hẹn. 

Ở Đường Lâm vẫn còn những quán mẹt với dăm cái kẹo dồi, cốc nước lá vối. Ngồi trên chõng tre kẽo kẹt, nghe cụ già đầu vấn khăn mỏ quạ kể chuyện lịch sử hai vua lừng lẫy, kể chuyện thám hoa Giang Văn Minh – vị sứ thần tài hoa đi vào sử sách, dễ hình dung hơn khi đọc cả pho sách dày nghìn trang. 

Mỗi người dân làng cổ ở năm thôn Mông Phụ, Cam Thịnh, Cam Lâm, Đoài Giáp, Đông Sàng tự hào mình được sinh ra trên cùng mảnh đất với các hào kiệt của non sông, nơi văn hóa của vùng châu thổ sông Hồng hiển hiện từ các di tích, từ lịch sử hào hùng của một miền quê.

Đến Đường Lâm dùng bữa với những món ăn thuần Việt, dưới mái nhà gỗ xưa, bên vườn xanh mướt còn nguyên cối xay lúa, chum làm tương... thì bất kể người sinh ra từ phố hay từ làng đều không thể quên được miền đất này, dù là mới đến hay quay lại. Cao lương mĩ vị đều từ những sản vật trên ruộng dưới sông, qua bàn tay con người lam lũ. Đặt chân về Đường Lâm thấy cả hồn Việt lưu giữ ngàn năm tại nơi đây đầy đủ và vẹn nguyên, trong một ngôi làng có 956 ngôi nhà cổ tồn tại từ thế kỷ 17 đến nay.

Người Đường Lâm thủ thỉ chuyện xưa, chuyện nay với chất giọng nhỏ nhẹ, cực kỳ nho nhã và thanh lịch. Duyên của người Đường Lâm không dễ phô ra với người lạ, nhưng với bạn bè thâm giao, họ gửi gắm nghĩa tình vào sự tinh tế từ cử chỉ đến lời nói.

Đến Đường Lâm, vứt bỏ những lo toan, quên đi những tiện nghi sang trọng để trở về làng Việt. Người ta chẳng còn chông chênh với những bữa tiệc triền miên những lời khách sáo, mà đắm chìm trong lòng bao dung, nhân ái. Bông lúa, bắp ngô, vạt áo nâu giản dị cho ta kết dính giá trị của gia đình "trên đồng cạn, dưới đồng sâu/ chồng cày, vợ cấy, con trâu đi bừa"…

Dẫu biết ngược đường, dẫu biết còn bao làng quê khác quyến rũ bước chân lữ khách, nhưng sao có thể không nặng lòng với Đường Lâm? Một lần đến đã chẳng muốn rời đi, đến lần hai lại quyến luyến hơn lần đầu. Hay trái tim ta đã một lần nữa đi về phía nguồn cội mà yêu, mà say Đường Lâm đến vậy./.

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Sau cái rét nàng Bân, Hà Nội lại bắt đầu bước sang một mùa kỳ lạ khác trong năm, gây cảm giác khó chịu dai dẳng, đó chính là mùa nồm.

Mọi sự sống trên đời này suy cho cùng đều phấn đấu hướng đến nơi có nhiều ánh sáng để trở nên mạnh mẽ, tốt đẹp hơn. Dù cho có trải qua bao nhiêu chông gai thử thách, chỉ cần ta không bỏ cuộc thì ánh sáng luôn ở cuối đường hầm.

Người ta lập gia đình không chỉ để có một tờ giấy đăng ký kết hôn, mà để tìm một nơi gọi là nhà. Nhưng có bao nhiêu người thật sự mong muốn trở về nhà sau một ngày dài? Có bao nhiêu người khi chồng rời đi, lòng vợ đầy nuối tiếc vì chưa đủ thời gian bên nhau? Hạnh phúc không phải là một điểm đến, mà là hành trình mà vợ chồng cùng nhau bước qua mỗi ngày.

Có một người mẹ, trong lúc nóng giận, không kiềm chế được đã đánh con mình. Người xưa thường nói: "Yêu cho roi cho vọt". Nhưng liệu sự thể hiện tình yêu bằng cách này có làm đau trái tim con cái, hay tự làm đau chính trái tim của những người làm cha làm mẹ?

Trong hành trình của cuộc đời mình, trải nghiệm bao ấm lạnh của thế gian, bỗng một ngày có người nhận ra rằng: Lương thiện không phải là một phẩm chất bẩm sinh, lương thiện chính là sự lựa chọn của cá nhân với cộng đồng

Tháng Tư trở về trong hơi thở dịu dàng của đất trời, khe khẽ như sợ đánh thức những giấc mơ cũ còn vương trên vòm lá. Lòng ai đó cũng có một góc nhỏ dành riêng cho tháng Tư - nơi cất giữ những hoài niệm không tên, chỉ một làn gió thoảng qua cũng đủ làm xao động.