Người bà trong ký ức
Gần về trưa, mặt trời lên sắp tới đỉnh đầu. Gió nhè nhẹ thổi qua mát dịu nhưng cũng mang theo mùi hương đặc trưng của dòng sông Tô Lịch. Tôi khẽ nhăn mũi, đưa cốc nước trà đá mát lạnh uống nhanh một ngụm.
Ngồi đợi con tan học ở quán nước đầu làng An Hòa, tôi cứ miên man những suy nghĩ ngang dọc. Hàng bàng Đài Loan xa xa xanh mướt mát vẫy vẫy những tán lá cùng tiếng nói của bà cụ hàng nước hòa vào không gian. Âm thanh lúc lên lúc xuống, vừa hoài niệm lại vừa thân thương như một người dẫn truyện nắm rõ cả tâm ý người nghe trong lòng bàn tay, từ từ mở ra cả những điều đã quên lãng.
Tôi nhớ bà nội tôi.
Bà nội tôi khi ngoài bảy mươi đã bị lẫn. Bà từng đi lạc lên tận Cầu Diễn. Cả nhà tìm bà mải miết suốt ba ngày ba đêm thì bà về. Khi bà không còn minh mẫn thì lúc tỉnh lúc mê, khiến cả nhà căng thẳng, mệt mỏi.
Ngay chính tôi chỉ còn tức giận với bà và quên hết những lần bà chở che tôi khỏi đòn roi của mẹ ngày bé. Tôi quên cả những lần bà chiều ý các cháu rang cơm giòn rụm bằng bếp rạ đầy khói khét lẹt và nóng nhễ nhại mồ hôi giữa trưa hè. Tôi cũng quên người dạy tôi học chữ, truyền cảm hứng biết yêu câu văn, câu thơ là bà. Tôi cũng không nhớ những ngày mất điện bà thức nguyên đêm quạt mát cho các cháu say giấc. Tôi quên sạch sẽ.
Tôi quên tất cả những điều tốt đẹp bà nội dành cho tôi. Tôi chỉ nhớ bà hay chửi đổng khi bà nhớ nhớ quên quên. Nhớ những lần mất ngủ giật mình thon thót khi nửa đêm bà ghé sát mặt vào tôi và mọi người, lần sờ trên khuôn mặt. Thực tại bà dần quên, bà nhớ ngày bà đi bộ đội. Những ám ảnh thời bom đạn ấy khiến bà tin rằng mình đang ở trong một hầm trú ẩn nào đó và không biết xung quanh là ai, người ta còn sống hay chết. Hay có lúc bà lại nằng nặc bảo nhà tôi bạc đãi bà, cơm vừa ăn xong lại bảo là chưa ăn, cứ thế mà nhốn nháo cả gia đình.
Bà cụ hàng nước bảo: "May mà tôi có hàng nước này, có người ra người vào nếu không tôi cũng lẫn".
Bà nội tôi sống cả đời ở quê, vì con vì cháu bà ra Hà Nội. Cuộc sống thành phố khác ở quê nhiều lắm. Bà chỉ có gia đình, không có họ hàng, láng giềng thân quen. Ngày ấy bà đã cô đơn thế nào nhỉ?
Bà cụ hàng nước cũng ăn vận giống bà nội tôi. Mái tóc bà cũng vấn gọn gàng, hàm răng nhuộm đen nhánh, quanh bụng cuốn cái ruột tượng. Mỗi lần lấy tiền của khách hay trả lại bà lại lần mở ruột tượng ra, từng thao tác thân thương và gợi bao nỗi nhớ cho tôi. Bà bảo: "Ai đi qua tôi cũng chào, người ta cứ bảo là thảo mai. Nhưng đó là phép tắc bình thường. Ai lại người đi qua mặt cứ câng câng lên".
Ngày xưa, nội tôi cũng hay dạy dỗ tôi rất nhiều điều như vậy.
Một quả sấu già rơi xuống mặt đường, nảy lên kéo tôi về thực tại. Cuộc sống có phải là vậy? Khi những người yêu quý ở bên, ta thường vô tâm không để ý. Khi họ đã không còn ở bên, ta lại hoài thương nhớ và nuối tiếc.
11 giờ trưa, con gái đón bà cụ về. Mẹ chị ngoài 90 rồi đấy. Nhà cũng không phải khó khăn gì nhưng bà thích ra đây ngồi cho đỡ buồn. Nhìn cách chị ân cần trò chuyện với mẹ mà tôi thấy lòng mình cũng tràn ngập cảm giác ấm áp. Tôi cũng đón con, về nhà với ba mẹ tôi thôi. Về nhà ăn bữa cơm ấm nóng cùng những người mà tôi mãi thương yêu.
Không biết từ bao giờ, Hà Nội luôn có những cuộc hẹn với các loài hoa. Và cũng không biết từ bao giờ, có người yêu các loài hoa ấy như chính tình yêu đối với Hà Nội.
Theo thời gian, có người dần hiểu ra rằng sẽ không bao giờ có thể tìm thấy một người hoàn hảo trong mắt mọi người xung quanh. Cô bắt đầu học cách chấp nhận chính mình giữa một thế giới vô vàn những điều không hoàn hảo. Và cô nhận ra rằng: yêu thương bản thân chưa bao giờ là đủ.
Thời gian là thứ công bằng nhất mà cuộc sống ban tặng cho mỗi con người. Nhưng có lẽ, điều đáng sợ nhất về thời gian không phải là nó cứ trôi đi mà chẳng chờ đợi ai, mà chính là việc nó có thể đưa mọi thứ vào lãng quên.
Năm nay thời tiết thật lạ kỳ. Giữa tháng Tư mà vẫn đợt gió mùa, trời trở lạnh. Cái rét nàng Bân chạm tới đầu hè…
Tháng Tư chạm ngõ, mang theo những tia nắng đầu hạ vàng ươm như mật ong rót xuống từng tán cây. Nắng nhẹ nhàng, chưa gay gắt, chỉ đủ để hong khô những giọt sương còn vương trên lá, đủ để làm bừng sáng những con đường ngập tràn hoa cỏ.
Có người chạm khẽ Hà Nội lần đầu vào một mùa hạ nóng rực lúc vừa kết thúc năm ba đại học. Với tính cách thích là nhích, hành trang ngày ấy của cô ngoài ví tiền thì chỉ còn vỏn vẹn một mảnh nhiệt huyết xê dịch cháy bỏng. Trong tưởng tượng của cô sinh viên Sài Gòn khi đó, Hà Nội là một khái niệm lạ lẫm vô cùng.
0