Chiến sự ngày 12/6: Ukraine gặp khó nếu Mỹ giảm viện trợ

Tổng thống Putin: Nga đang sở hữu kho vũ khí hạt nhân hiện đại nhất thế giới

Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 12/6 tuyên bố Nga hiện đang sở hữu kho vũ khí hạt nhân hiện đại nhất toàn cầu và điều này giúp nước Nga duy trì vị thế, bảo vệ an ninh quốc gia cũng như giữ thế cân bằng quyền lực trên thế giới.

Phát biểu tại một cuộc họp chính phủ về chương trình trang bị quốc phòng, ông Putin nhấn mạnh việc cần ưu tiên phát triển lực lượng hạt nhân – đặc biệt là "bộ ba hạt nhân chiến lược", bao gồm: tên lửa đạn đạo xuyên lục địa phóng từ mặt đất, tên lửa từ tàu ngầm, và máy bay ném bom mang đầu đạn hạt nhân.

Theo ông Putin, hiện nay khoảng 95% trang thiết bị trong lực lượng hạt nhân chiến lược của Nga đã được hiện đại hóa. “Đây là tỷ lệ cao nhất trong số các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân,” ông nói.

Nhận định này cũng từng được Tướng Anthony Cotton, chỉ huy Bộ Chỉ huy Chiến lược Mỹ, đưa ra hồi tháng 3/2024. Khi đó, ông Cotton cảnh báo rằng Nga đang sở hữu kho vũ khí hạt nhân “lớn và đa dạng nhất thế giới”, vượt trội so với Mỹ.

Trong những năm gần đây, Nga đã liên tục hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân. Một ví dụ điển hình là tên lửa đạn đạo liên lục địa Sarmat, loại vũ khí cực mạnh với tầm bắn tới 18.000 km, đã chính thức được đưa vào sử dụng từ tháng 9/2023. Tuy nhiên, Tổng thống Putin cũng nhấn mạnh rằng Nga không nên chỉ dựa vào vũ khí hạt nhân. Ông kêu gọi xây dựng một chương trình trang bị quân sự dài hạn mới, dựa trên bài học thực tế từ cuộc chiến tại Ukraine, trong đó chú trọng cả các loại vũ khí tiên tiến khác. Một trong những điểm đáng chú ý là việc Nga đang giành ưu thế trong cuộc chiến bằng máy bay không người lái (UAV). Theo tờ The Times, các loại UAV của Nga, đặc biệt là dòng sử dụng cáp quang, đang thay đổi chiến thuật, làm thay đổi cách thức chiến đấu và cả tâm lý của binh sĩ trên chiến trường.

Ukraine cảnh báo hậu quả nghiêm trọng nếu Mỹ cắt giảm viện trợ quân sự

Tờ Kiev Independent ngày 12/6 dẫn lời một số giới chức Ukraine cho biết, việc Mỹ cắt giảm viện trợ quân sự sẽ là đòn giáng mạnh vào nỗ lực phòng thủ của Kiev và có thể gây ra "hậu quả nghiêm trọng" đối với trật tự thế giới.

Trước đó, phát biểu trong phiên điều trần quốc hội về ngân sách quốc phòng năm 2026, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth khẳng định Mỹ gần như chắc chắn sẽ cắt giảm viện trợ cho Ukraine. Ông Hegseth nhấn mạnh chính quyền Trump có quan điểm "rất khác" với chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden về chiến sự Ukraine, và cho rằng giải pháp đàm phán hòa bình là vì lợi ích của cả hai bên.

Phản ứng trước tuyên bố này, nữ nghị sĩ Iryna Friz thuộc Ủy ban Quốc phòng Ukraine chia sẻ: “Việc giảm viện trợ sẽ rất đau đớn. Có những loại vũ khí mà Ukraine không thể nhận được từ nơi nào khác ngoài Mỹ.” Tuy nhiên, bà kêu gọi Ukraine không phản ứng cảm tính mà cần đẩy mạnh tự lực phòng vệ và tăng cường phối hợp với các đối tác.

Kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức trở lại hồi đầu năm nay, Washington chưa công bố thêm gói viện trợ quân sự mới nào cho Ukraine. Một số vũ khí dự kiến chuyển cho Kiev cũng bị điều hướng sang Trung Đông. Tổng thống Zelensky tiết lộ, trước đây Mỹ hứa cung cấp 20.000 tên lửa để chống lại các UAV Shahed của Nga, nhưng số tên lửa này đã bị chuyển sang Trung Đông. “Chúng tôi trông chờ vào lô tên lửa đó, vì chúng không đắt và có công nghệ đặc biệt,” ông nói.

Trong khi đó, các binh sĩ Ukraine tỏ ra thất vọng. Bart, một lính bắn tỉa đặc nhiệm ở mặt trận phía Đông – gọi chính quyền Trump là “thiếu quyết đoán”, cho rằng họ sẵn sàng "hy sinh Ukraine để đạt thỏa thuận với Nga". Một binh sĩ khác, Ihor, cảnh báo việc Mỹ tỏ ra yếu thế sẽ khuyến khích các chính phủ có xu hướng hành động cứng rắn hơn trên trường quốc tế, từ đó làm gia tăng các thách thức đối với trật tự toàn cầu.

Trước thay đổi từ Mỹ, Ukraine đang tích cực tìm kiếm giải pháp thay thế. Các nước châu Âu cam kết tăng hỗ trợ, nhưng năng lực sản xuất quốc phòng của châu lục này vẫn còn hạn chế. Ukraine đang xem xét tăng cường sản xuất vũ khí trong nước và mua vũ khí Mỹ với hỗ trợ tài chính từ châu Âu.

Đầu tháng 6, Chánh văn phòng Tổng thống Andriy Yermak dẫn đầu đoàn công tác tới Mỹ để đàm phán về việc mua thiết bị phòng thủ, trong đó có hệ thống phòng không. “Chúng tôi sẵn sàng mua. Quốc hội Mỹ hiểu rõ và muốn hỗ trợ,” ông Yermak nói trên truyền hình.

Tuy nhiên, đến nay, chưa có động thái chính thức nào từ phía Washington sau chuyến thăm này.

Ukraine lần đầu tiết lộ UAV sử dụng trong Chiến dịch Mạng Nhện

Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) ngày 12/6 tiết lộ thông tin về chiến dịch mật danh “Mạng Nhện”, trong đó nước này đã phát triển và sử dụng một loại máy bay không người lái (UAV) đặc biệt để tấn công các căn cứ không quân chiến lược của Nga từ khoảng cách hàng nghìn km.

Theo nguồn tin của SBU được Kyiv Post dẫn lại, các UAV này do chính lực lượng an ninh Ukraine thiết kế và chế tạo, tích hợp công nghệ điều khiển hiện đại, cho phép hoạt động từ xa với độ chính xác cao. “Đây là công nghệ độc quyền do SBU phát triển. UAV có thể bay sâu vào lãnh thổ Nga, vượt qua các hệ thống phòng không và tấn công chính xác các mục tiêu hàng không chiến lược,” nguồn tin cho biết.

Các kỹ sư của SBU đã trực tiếp sản xuất dòng UAV này, tối ưu hóa thiết kế cho nhiệm vụ tấn công tầm xa, nhằm vào những mục tiêu có giá trị cao như máy bay ném bom chiến lược và hệ thống trinh sát đường không.

Trước đó, ngày 1/6, Ukraine đồng loạt tấn công ít nhất 5 căn cứ không quân Nga tại Murmansk, Irkutsk, Ryazan và Amur. Đây là những cơ sở được cho là nơi triển khai các máy bay ném bom tầm xa và trinh sát, vốn thường xuyên được sử dụng trong các cuộc không kích vào Ukraine. Kiev tuyên bố có thể đã phá hủy hoặc làm hư hại tới 41 máy bay, bao gồm Tu-95, Tu-22M3 và A-50, gây tổn thất đáng kể cho lực lượng không quân Nga.

Theo thông tin từ các nguồn tình báo và quan chức địa phương, các UAV FPV trong chiến dịch này được phóng đi từ xe tải đỗ gần căn cứ không quân, trong đó UAV được cất giấu trong các container gỗ. Các thiết bị bay sau đó được điều khiển từ xa để tấn công các máy bay đang đỗ trên đường băng.

Chiến dịch “Mạng Nhện” được lên kế hoạch trong suốt 18 tháng và triển khai dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Tổng thống Volodymyr Zelensky cùng Tổng cục trưởng SBU, Trung tướng Vasyl Malyuk. Đây là lần đầu tiên Ukraine công khai xác nhận vai trò của SBU trong việc phát triển và sử dụng UAV tấn công chiến lược vào lãnh thổ Nga.

Nga - Ukraine tiếp tục trao đổi tù binh theo thỏa thuận Istanbul

Bộ Quốc phòng Nga ngày 12/6 cho biết Mátxcơva và Kiev đã tiến hành trao đổi nhóm tù binh chiến tranh lần thứ ba, trong khuôn khổ thỏa thuận trao đổi tù nhân đạt được tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hồi đầu tháng 6.

Theo thông báo, các binh sĩ Nga vừa được trả tự do hiện đang ở Belarus và sẽ sớm được đưa về Nga để tiếp tục điều trị và phục hồi. Về phía Ukraine, một nhóm tù binh cũng đã được phía Nga bàn giao, song cả hai bên đều không công bố con số cụ thể.

Bộ Quốc phòng Nga đã công bố đoạn video ghi lại khoảnh khắc các quân nhân được thả gọi điện cho gia đình và vẫy cờ Nga trước khi rời đi bằng xe buýt từ một địa điểm không được tiết lộ.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận cuộc trao đổi, đồng thời cho biết đây là “giai đoạn hai” trong tiến trình trao đổi các binh sĩ bị thương nặng và mắc bệnh nghiêm trọng. Tuy nhiên, ông không nêu rõ số lượng tù binh được trao đổi.

Trước đó, trong vòng đàm phán trực tiếp tại Istanbul vào ngày 2/6, Nga và Ukraine đã thống nhất sẽ trao đổi tù binh theo các nhóm ưu tiên, bao gồm những người bị thương nặng, mắc bệnh và các binh sĩ dưới 25 tuổi.

Tuy nhiên, phía Nga cho biết Ukraine hiện đang chậm tiến độ thực hiện thỏa thuận. “Đáng tiếc, phía Ukraine chưa sẵn sàng thực hiện các cuộc trao đổi với tần suất hàng ngày như đã cam kết tại Istanbul,” Bộ Quốc phòng Nga nêu rõ.

Na Uy bí mật tăng viện trợ F-16 cho Ukraine

Na Uy được cho là đã chuyển giao 14 máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine, gấp đôi so với con số 6 chiếc mà nước này công bố trước đó. Thông tin này được tiết lộ trong báo cáo thường niên về xuất nhập khẩu vũ khí thông thường của chính phủ Na Uy.

Tuy báo cáo không nêu rõ tình trạng của 8 chiếc còn lại, nhưng giới phân tích cho rằng đây có thể là những máy bay không còn đủ điều kiện bay. Chúng có thể được sử dụng cho mục đích huấn luyện kỹ thuật, tháo rời để lấy phụ tùng hoặc dùng làm mô hình mồi nhử, tương tự các khung thân mà Mỹ từng cung cấp cho Ukraine, bao gồm cả phiên bản hiếm F-16 ADF.

Chính phủ Na Uy trước đó khẳng định chỉ chuyển giao những máy bay đã dừng hoạt động vào năm 2021 và đủ khả năng chiến đấu. Tuy nhiên, cũng không thể loại trừ khả năng một số máy bay trong số 8 chiếc chưa công bố đã được sửa chữa và đưa vào trạng thái sẵn sàng hoạt động.

Hồi giữa tháng 5, một nguồn tin của chính phủ Na Uy tiết lộ toàn bộ số F-16 cam kết sẽ được bàn giao cho Ukraine trước cuối năm 2025. Tuy nhiên, ngày bàn giao cụ thể của 8 chiếc "ẩn danh" vẫn chưa được xác nhận.

Ngoài F-16, báo cáo của Na Uy còn cho biết nước này đã chuyển giao 20 xe bọc thép Dingo 2 do Đức sản xuất và 2 xe công binh NM189, một biến thể cải tiến từ xe tăng Leopard 1.

Trong khi đó, Hà Lan đã hoàn tất chuyển giao toàn bộ số F-16 cam kết cho Ukraine, gồm 24 máy bay. Những chiếc đầu tiên được bàn giao vào tháng 10/2024, lô tiếp theo vào tháng 2/2025. Dù hoàn thành chuyển giao, nhưng Hà Lan vẫn tiếp tục hỗ trợ chương trình, bao gồm đào tạo phi công, cung cấp phụ tùng, vũ khí và nhiên liệu.

Đan Mạch cũng đang triển khai cam kết cung cấp 19 chiếc F-16, trong đó 12 chiếc đã được chuyển cho Ukraine tính đến tháng 2. Việc bàn giao được thực hiện theo 3 giai đoạn như đã thống nhất với Kiev.

Bỉ là quốc gia mới nhất tuyên bố hỗ trợ Ukraine bằng máy bay chiến đấu. Trong năm 2025, nước này sẽ chuyển giao 2 chiếc F-16, trong đó 1 chiếc sẽ được tháo rời để sử dụng làm nguồn phụ tùng. Sau khi hoàn tất quá trình thay thế phi đội F-16 bằng máy bay F-35, Bỉ có thể tăng mức hỗ trợ cho Ukraine.