Tháng Ba về, nhớ mùa nhót quê
Thời còn bé, mấy chị em tôi thi thoảng lại bị mẹ cho ăn vài lằn roi mây vì tội nghịch ngợm leo trèo cây nhót để hái quả chín. Dù sợ đòn roi, bọn trẻ vẫn háo hức vô kể vì cảm giác được nhấm nháp hương vị chua nhẹ đầy thanh tao của nhót. Lâu dần, nhót trở thành một thức quả gói ghém biết bao ký ức và hương vị tuổi thơ.
Nhót là loại thực vật dễ sinh trưởng, không đòi hỏi quá nhiều công chăm sóc. Làng tôi, vườn nhà nào cũng có một vài cây nhót. Mẹ tôi bảo nhót chỉ về đúng mùa của nó. Dẫu chỉ vỏn vẹn trong một tháng nhưng mùa nhót đã mang đến biết bao niềm háo hức mong chờ cho những người yêu quý thức quả đặc biệt này.
Nhót là giống cây leo nhưng chẳng cần người trồng phải bỏ công bắc giàn mà chỉ cần trồng một loại cây thân gỗ nào đó, cũng đủ cho cây dựa vào mà lớn lên. Cây nhót thuận theo tự nhiên lớn nhanh như thổi, cứ thế xanh tốt. Suốt cả mùa xuân, cây nhót chắt chiu tinh hoa của đất trời, tận hưởng từng cơn mưa xuân lất phất ngày này qua ngày khác, để rồi bắt đầu nở hoa. Những chùm hoa nhót trắng li ti, e thẹn núp trong từng nách lá rồi thong thả bung nở khiến bọn trẻ chúng tôi không khỏi háo hức. Vào mùa hoa nhót, khu vườn nhà cũng trở nên nhộn nhịp hơn vì tiếng ong ve vãn suốt ngày đêm để tranh thủ hút mật và thụ phấn cho cây.
Bọn trẻ chúng tôi sau Tết Nguyên đán thì bận rộn quay trở lại, chẳng còn nhiều thời gian để ngắm nhìn cây nhót. Dẫu thế, chỉ cần vài ngày sau khi những chùm hoa ấy bắt đầu đậu quả, từng chùm quả nhót chíu chít bằng ngón tay cái người lớn đã xuất hiện trên cây. Vào mùa nhót đậu quả, tôi thường đứng ngắm nhìn bóng cây dưới ánh nắng nhàn nhạt, lủng lẳng từng chùm quả với đủ các sắc màu xanh, vàng, đỏ bám chắc vào cành.
Không chỉ riêng gì vườn nhà tôi mà khắp ngôi làng nhỏ nơi tôi sống, đâu đó khắp những con ngõ nhỏ lát gạch, dọc theo các vườn cây, từng chùm nhót đỏ au chín rực cả góc vườn, kết thành từng chùm quả như những chùm đèn điện nhỏ xinh thắp sáng cả bầu trời âm u.
Mùa nhót vốn rất ngắn, chỉ vỏn vẹn trong vài tuần nên quả cũng rất mau chín. Từng chùm quả nhót mới ngày nào còn xanh non nay đã chín đỏ au, mọng nước, với lớp vỏ phủ đầy phấn trắng lóng lánh như kim tuyến. Những ngày khi bước vào mùa hè, trong không khí vất vả nhọc nhằn khi bước vào vụ mùa, từng chùm nhót chín căng tròn, xuất hiện như một bức tranh tươi mới và rạo rực nhất.
Mùa nhót về, tôi thường theo bố mẹ đi hái từng chùm quả đỏ au cho vào cái thúng con, bên dưới có lót thêm mảnh vải xô trắng rồi mang ra đầu đường quốc lộ bán cho khách đi ngang qua. Mẹ bảo nhót là thức quả nhìn giản đơn nhưng bán rất đắt hàng. Có mấy ai đi ngang qua hàng nhót vào những ngày nóng gay gắt mà không dừng chân mua vài chùm về ăn cho thỏa cái chua của nhót quê. Đặc biệt là những chị em mê ăn hoa quả chua thì nhót chấm muối là món ăn cực kỳ khoái khẩu. Còn những đứa trẻ như chúng tôi mỗi thời điểm đến trường cũng không quên ghé mua một ít rồi dấm dúi vào cặp sách để nhấm nháp cho đến tận cổng trường. Hàng nhót của mẹ tôi có nhiều khách ghé mua. Vốn thảo tính, mẹ tôi bán thì ít cho thì nhiều nên càng được mọi người thương quý.
Thưởng thức quả nhót cũng tùy vào gu của từng người. Ai thích ăn chua sẽ ưu tiên chọn quả chín vàng để tận hưởng cảm giác chua nhẹ dịu dàng lan tỏa trong cuống họng. Tuy nhiên, thơm ngon và hấp dẫn nhất trong ký ức của nhiều người vẫn là những quả nhót chín đỏ mọng, căng tròn vừa được hái xuống. Thông thường, ăn nhót phải mài mềm một chút sẽ bớt đi vị chát, vị chua, chỉ cần chấm thêm tí muối ớt cay cay, mặn mặn nữa thì ngon không gì sánh bằng. Giờ ra chơi cả bọn chúng tôi thường hẹn nhau ở một góc cây xanh mát nào đó trong sân trường thi nhau mài nhót, rồi bóp nhẹ cho quả mềm mềm rồi mới thưởng thức. Vui nhất là việc chọn được một đứa có quần hay áo nhám nhất để tranh thủ mài nhót. Cả bọn cứ thế vui vẻ, xúm xít vào mài đến khi quần áo phủ dày một lớp phấn vỏ mới chịu thôi. Mỗi khi ăn xong, cả bọn khoan khoái đứng lên rồi đồng loạt rũ bụi bay trắng như bụi phấn.
Còn nhớ lần nào mẹ đưa về thăm bà, tôi cũng được bà nấu đãi món canh thịt chua với nhót đậm đà hương vị quê nhà. Vốn bản tính tỉ mỉ, bà thường chuẩn bị sẵn cả rổ nhót chín để mấy chị em tôi chia nhau ăn dần. Sau vườn nhà, bà tôi trồng hai loại cây, một loại cho quả tròn, ngọt hơn, loại còn lại sẽ cho quả dài, vị chua dịu. Tuỳ theo khẩu vị, mọi người có thể chọn loại nhót mình thích ăn để tự hái.
Nhiều năm về sau, khi bà tôi không còn, mẹ vẫn giữ thói quen nấu canh nhót. Mùa quả chín rộ đầy cành, cả nhà tôi lại quây quần bên mâm cơm có món canh chua thịt bằm với trái nhót xanh mẹ nấu. Mẹ bảo quả nhót có vị chua, chát, tính bình ăn vào có tác dụng trừ ho hen, giải cảm, bình xuyễn, chữa lỵ... Mâm cơm những ngày chớm hè của mẹ nhìn giản đơn nhưng lại cực kỳ giải nhiệt, cung cấp nhiều chất dinh dưỡng trong thời tiết oi nồng.
Tôi giờ đã là một người trưởng thành, mải mê với cuộc sống nơi thị thành. Thi thoảng, thoáng thấy vài chiếc xe bày bán những quả nhót đỏ tươi, lòng lại cảm thấy nao nao đến lạ kỳ.
Tuyết Như
Giò Tân Hội là kết tinh của nếp nghề cha truyền con nối và là ký ức quê nhà đọng lại trong từng hương vị. Dù thời gian có đổi thay, vị giò truyền thống vẫn giữ nguyên sự mộc mạc và trở thành một món ăn, món quà trân quý.
Thủ tướng Phạm Minh Chính bắt đầu chuyến công du tại Pháp; Hà Nội: Đề thi vào 10 đáp ứng chương trình GDPT 2018; Lầu Năm Góc tìm phương án thay thế SpaceX;... là một số nội dung đáng chú ý trong chương trình hôm nay.
Những hạt giống đam mê với khoa học và công nghệ đang được nuôi dưỡng ngay từ khi còn ghế nhà trường, từ bậc phổ thông đến đại học. Đây chính là khởi nguồn để hình thành những nhà khoa học tương lai, phục vụ chiến lược phát triển quốc gia.
Thủ tướng Chính phủ: Hoàn thiện các Nghị định phân cấp, phân quyền trước ngày 10/6; Thí sinh hoàn thành bài thi cuối cùng, kỳ thi vào 10; Hà Nội: Cao điểm tổng kiểm soát, xử lý vi phạm giao thông đường thủy; Hàn Quốc chào đón Tổng thống mới sau sáu tháng khủng hoảng chính trị;... là những thông tin đáng chú ý trong chương trình hôm nay.
Thủ tướng: Văn hóa là sợi dây đầy âm thanh, sắc màu cho tình hữu nghị Việt - Pháp; 99,75% ý kiến tán thành với nội dung sửa đổi Hiến pháp 2013; Tình nguyện viên tiếp sức mùa thi lan tỏa động lực cho thí sinh thi lớp 10; Iran đề xuất làm trung gian hòa giải Pakistan - Ấn Độ;... là những thông tin đáng chú ý trong bản tin hôm nay.
Đoàn công tác của Bộ Chính trị làm việc tại Quảng Ngãi; Khán giả xúc động với màn pháo hoa của đội Việt Nam; NATO hạn chế bàn về Ukraine, tránh căng thẳng với ông Trump;... là một số nội dung đáng chú ý trong chương trình hôm nay.
0