Mỹ và Iran đàm phán ở Oman: Đầu xuôi chờ đuôi lọt

Iran và Mỹ cho biết đã tổ chức các cuộc đàm phán "tích cực" và "mang tính xây dựng" tại Oman hôm 12/4.

 

Sau gần mười năm lại có cái bắt tay nhau giữa đại diện của Mỹ và Iran. Việc hai bên nhất trí sớm thương thảo với nhau sau hai tiếng rưỡi đàm phán thông qua sự trung gian của Oman đủ thấy sự khởi đầu suôn sẻ đã được hai bên gây dựng.

Cuộc gặp giữa đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi diễn ra ở Oman. Phía Mỹ nói hai bên thương thảo trực tiếp trong khi phía Iran bảo gián tiếp. Giải pháp ngoại giao được vận dụng để giúp bên nào cũng có lý là ông Witkoff và ông Araghchi thương thảo thông qua Bộ trưởng Ngoại giao Oman nhưng sau đó gặp nhau trực diện và bắt tay nhau. Phía Iran quả quyết là chương trình nghị sự chỉ bao gồm vấn đề chương trình hạt nhân của Iran trong khi Oman lại thổ lộ rằng có cả những nội dung khác như dỡ bỏ các biện pháp chính sách trừng phạt Iran, giảm căng thẳng ở khu vực Trung Đông, vùng Vịnh và Bắc Phi, trao đổi tù nhân.... 

Cuộc gặp giữa hai nước đáng được chú khi Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi năm 2018 đã rút nước Mỹ ra khỏi thoả thuận về giải pháp cho vấn đề hạt nhân của Iran mà người tiền nhiệm đã ký kết năm 2015. Hiện tại, chính ông Trump lại chủ động đề nghị đàm phán trực tiếp với Iran. 

Ông Witkoff tuyên bố phía Mỹ sẵn sàng nhượng bộ và thoả hiệp với Iran, công bố lằn ranh đỏ đối với Mỹ là Iran không có vũ khí hạt nhân. Việc phía Mỹ chủ động thương thảo riêng với Iran, thể hiện tâm trạng nôn nóng muốn nhanh chóng đạt được thoả thuận với Iran về vấn đề hạt nhân của Iran và công khai lằn ranh đỏ khiến Israel và các đồng minh của Mỹ ở châu Âu hết sức bối rối và quan ngại. Ông Trump ý thức được rằng phải giữ dư địa cho biến báo và hành xử khi xảy ra kịch bản thương thảo bế tắc hoặc đổ vỡ. Do đó, Mỹ không chỉ có tăng cường lực lượng quân sự ở khu vực vùng Vịnh mà còn lớn giọng tuyên bố sẵn sàng tấn công quân sự Iran. 

Có thể thấy, Mỹ lẫn Iran hiện đều thật sự mong muốn nhanh chóng đạt được thoả thuận về giải pháp cho vấn đề hạt nhân của Iran. Mỗi bên có lý do riêng. Cả hai đều nhằm đến thoả thuận hoàn toàn mới chứ không phải khôi phục hiệu lực của thoả thuận cũ (sẽ hết hiệu lực vào mùa thu năm nay).

Có hai điều ở thoả thuận mới khác biệt cơ bản so với thoả thuận trước đó. Thứ nhất, là thoả thuận song phương giữa Mỹ và Iran mà không có sự tham gia của Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp và Đức như trước. Thứ hai, thoả thuận mới chỉ quy định Iran không được chế tạo vũ khí hạt nhân chứ không buộc Iran phải huỷ bỏ hoàn toàn chương trình hạt nhân - như Libya hồi năm 2003. 

Cuộc gặp vừa qua ở Oman là bước đi chung đầu tiên của hai bên trên chặng đường còn rất dài và đầy trở ngại.

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang tìm cách sa thải Chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell, thông tin được Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia của Nhà Trắng Kevin Hassett tiết lộ với báo chí ngày 18/4.

Ngày 18/4, Nhà Trắng đã ra mắt một trang web mới ủng hộ cho lý thuyết rằng virus corona gây ra đại dịch Covid-19 là một tác nhân gây bệnh do con người tạo ra và bị rò rỉ từ một phòng thí nghiệm về bệnh truyền nhiễm ở Vũ Hán, Trung Quốc.

Phong trào Hồi giáo Hamas của Palestine ngày 18/4 đã kêu gọi cộng đồng quốc tế gây sức ép ngay lập tức để chấm dứt hoàn toàn lệnh phong tỏa Dải Gaza được Israel áp đặt từ ngày 2/3.

Mỹ đang đối mặt với đợt bùng phát bệnh sởi nghiêm trọng nhất trong 30 năm qua, khi đã có ít nhất 800 ca mắc được ghi nhận tại 24 bang của nước này, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC).

Các cuộc đàm phán thuế quan giữa Nhật Bản và Mỹ bước đầu đã có tiến triển tích cực, làm cơ sở để có các cuộc thảo luận sâu hơn vào cuối tháng này.

Mỹ đang cân nhắc công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với bán đảo Crimea như một phần trong khuôn khổ thỏa thuận hòa bình với Ukraine, trang Bloomberg đưa tin.