Lễ hội Mường Xia, văn hóa độc đáo của đồng bào Thái
Lễ hội cũng là dịp để người dân trong vùng tri ân, tưởng nhớ công ơn của tướng quân Tư Mã Hai Đào - người có công lao to lớn tiến quân lên vùng biên viễn, diệt trừ quân xâm lược, trấn ải biên cương và mang lại cho người dân dọc biên giới phía tây Thanh Hoá cuộc sống yên lành, no ấm.
Theo Dư Địa chí huyện Quan Sơn, Tướng quân Tư Mã Hai Đào là người họ Hà, sinh ra ở Mường Đào (xã Điền Quang, huyện Bá Thước) mồ côi cha mẹ từ rất sớm. Thuở nhỏ ông là đứa trẻ thông minh, đam mê luyện tập cung, kiếm.
Khi ấy giặc phương Bắc đang rình rập biên giới đất liền miền Tây xứ Thanh, ông đã xin cấp binh mã, vũ khí, lương thực để lên trấn ải vùng biên cương. Sau khi biên giới thanh bình, ông đã chọn Mường Xia làm thủ phủ.
Từ đó, Mường Xia trở nên sầm uất, dân cư tập trung đông đúc, các hoạt động giao thương trở nên tấp nập. Khi về già, Tư Mã Hai Đào mất tại Mường Xia. Nhớ ơn người đã có công gìn giữ biên cương của Tổ quốc, mang lại ấm no cho bản làng. Hàng năm cứ đến ngày mùng 9 - 10 tháng 2 (âm lịch) đồng bào lại tổ chức lễ hội Mường Xia.
Để chuẩn bị cho lễ hội, trước ngày chính lễ, thầy mo đại diện Mường Xia chuẩn bị một mâm lễ cúng gồm thịt lợn, thịt gà, vò rượu cần, vải thổ cẩm, tiền, vòng tay, vòng cổ bằng bạc, trầu cau, hương, hoa quả đến đền thờ Tư Mã Hai Đào để xin phép ngài và các vị thần linh cho Mường Xia được tổ chức lễ hội.
Sáng hôm sau, trong không khí tưng bừng, rộn ràng tiếng nhạc, rực rỡ trang phục bản địa, ban tổ chức, Nhân dân huyện Quan Sơn và du khách thập phương sẽ tập trung tại khu hòn đá vía để khai hội, cúng vía cho đất Mường Xia và rước kiệu, mâm lễ về đền thờ Tư Mã Hai Đào. Về đến đền thờ, đội cúng nhanh chóng mang đồ lễ ra chân núi Pha Dùa (nơi đồng bào an táng Tướng quân Tư Mã Hai Đào) tiếp tục làm lễ cúng. Tiếp đó, đội cúng và Nhân dân sẽ tiếp tục làm lễ tại các điểm nơi giao hòa của sông Luồng, suối Xia và Piềng Phay.
Sau phần lễ là phần hội với các trò chơi dân gian, giao lưu văn hóa ẩm thực độc đáo của các dân tộc với nhau anh em Thái, Kinh, Mường, Mông huyện Quan Sơn và Mường Đào, huyện Bá Thước (quê hương của Tư Mã Hai Đào), Mường Bén và Mường Xôi của nước bạn Lào. Trải qua biến thiên của thời gian, những thăng trầm của lịch sử, lễ hội Mường Xia vẫn được người dân địa phương trao truyền qua nhiều thế hệ. Hiện nay, lễ hội có sự thay đổi để phù hợp với thực tế nhưng vẫn giữ được “hồn cốt” vốn có của nó.
Với những giá trị lịch sử, nhân văn và khoa học sâu sắc, lễ hội Mường Xia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Điều này có ý nghĩa quan trọng, khẳng định sự nỗ lực cố gắng của chính quyền các cấp và Nhân dân huyện Quan Sơn trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trên của đồng bào Thái tại huyện Quan Sơn, tỉnh Thanh Hóa.
Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng - cơ sở đào tạo báo chí đầu tiên của báo chí cách mạng Việt Nam đã ra đời cách đây gần 80 năm, giữa núi rừng ATK Việt Bắc.
Thư viện Hà Nội là một trong những điểm lý tưởng giúp trẻ em được thỏa sức đọc sách, sáng tạo và khám phá thế giới tri thức diệu kỳ.
Cuốn sách “Trò chuyện với hội họa” của họa sĩ Lê Thiết Cương gồm hơn 70 bài viết về mỹ thuật Việt Nam, giới thiệu các họa sĩ qua các thời kỳ.
Nhiều di tích lịch sử trên địa bàn Hà Nội đã được số hóa, cung cấp kiến thức về những nơi này một cách trực quan, sinh động.
Mô hình “Thư viện Sách Sống - đọc bằng 5 giác quan” đã góp phần khơi dậy niềm yêu thích đọc sách ở trẻ và mở ra một phương pháp giáo dục trải nghiệm đầy sáng tạo.
Nơi những pho tượng, pháp khí, điệu múa cổ... không chỉ hiện hữu trong tủ kính mà còn cất lời, đó là cách Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đang đưa di sản đến gần hơn với công chúng.
0