Israel thả hàng cứu trợ cho Gaza: Nhân đạo hay hình thức?
Israel nối lại thả hàng cứu trợ xuống Gaza giữa lúc nguy cơ nạn đói gia tăng, nhưng hiệu quả các biện pháp hỗ trợ vẫn còn gây tranh cãi.
Trong bối cảnh tình hình nhân đạo tại Dải Gaza ngày càng nghiêm trọng, quân đội Israel ngày 26/7 cho biết đã nối lại hoạt động thả hàng cứu trợ bằng đường không, đồng thời công bố thêm các biện pháp được cho là nhằm giảm bớt khó khăn cho người dân Gaza.
Động thái này được đưa ra giữa lúc cộng đồng quốc tế liên tục gây sức ép và nhiều tổ chức cứu trợ cảnh báo nguy cơ nạn đói diện rộng tại vùng lãnh thổ đang bị xung đột tàn phá này. Tuy nhiên, liệu giải pháp nhân đạo do Israel đề xuất có thực sự hiệu quả?
Quân đội Israel thông báo sẽ phối hợp với các tổ chức quốc tế, thả 7 kiện hàng cứu trợ chứa bột mì, đường và thực phẩm đóng hộp xuống phía bắc Dải Gaza, nơi đang hứng chịu giao tranh ác liệt và thiếu hụt lương thực nghiêm trọng.
Song song với đó, Israel tuyên bố sẽ thiết lập các “hành lang nhân đạo” để các đoàn xe cứu trợ của Liên Hợp Quốc có thể di chuyển an toàn đến các khu vực bị ảnh hưởng. Quân đội Israel cũng cam kết sẽ thực hiện “tạm dừng giao tranh” tại một số điểm dân cư đông đúc, dù khẳng định các hoạt động quân sự vẫn tiếp tục ở Gaza.
Trước đó, các nước láng giềng và đối tác quốc tế như Jordan, Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) và Anh cũng tuyên bố tham gia thả hàng viện trợ bằng đường không, chủ yếu gồm thực phẩm và sữa công thức. Một quan chức Jordan nhấn mạnh việc thả hàng là “yêu cầu cấp thiết” trong bối cảnh dân thường không thể tiếp cận nguồn viện trợ từ mặt đất.
Tuy nhiên, ông Philippe Lazzarini, người đứng đầu Cơ quan cứu trợ và việc làm của Liên hợp quốc cho người tị nạn Palestine (UNRWA), cho rằng chiến lược thả hàng từ trên không là "tốn kém, thiếu hiệu quả và tiềm ẩn rủi ro cao". Theo ông Lazzarini, các chuyến thả hàng không thể giải quyết cuộc khủng hoảng thực phẩm tại Gaza, nơi có ít nhất 90.000 phụ nữ và trẻ em đang suy dinh dưỡng.
Quỹ Nhi đồng Liên hợp Quốc (UNICEF) cũng cảnh báo tình hình đang vượt ngoài tầm kiểm soát.
Một đoạn video lan truyền trên mạng xã hội ghi lại cảnh người dân Gaza tranh giành lương thực thả rơi từ máy bay, tạo nên hình ảnh đầy ám ảnh về sự tuyệt vọng. Các tổ chức từ thiện cũng thừa nhận, nhân viên của họ "vật lộn từng ngày" để có đủ thực phẩm, do thiếu các tuyến vận chuyển an toàn và sự kiểm soát nghiêm ngặt của Israel.
Trong khi đó, Israel phản bác các cáo buộc cản trở viện trợ và cho rằng họ đã cho phép đưa đủ lương thực vào Gaza. Tel Aviv chỉ trích Liên hợp quốc “phân phối không hiệu quả” và bày tỏ lo ngại về khả năng viện trợ rơi vào tay Hamas.
Tuy nhiên, các cơ quan của Liên hợp quốc cho biết họ đang bị chặn tiếp cận nhiều khu vực và thiếu hành lang an toàn. Văn phòng Nhân quyền Liên hợp quốc dẫn số liệu cho biết hơn 1.000 người Palestine đã thiệt mạng khi cố gắng tiếp cận các điểm viện trợ, phần lớn nằm gần các trạm phân phát do Quỹ Nhân đạo Gaza được Mỹ và Israel bảo trợ - điều hành.
Giữa lúc tình hình nhân đạo ngày càng tồi tệ, các nỗ lực ngoại giao nhằm chấm dứt chiến sự cũng gặp bế tắc. Cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas bị đình trệ sau khi cả Tel Aviv và Washington triệu hồi các phái đoàn đàm phán vào ngày 25/7. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố đang cân nhắc các “lựa chọn thay thế,” trong khi một quan chức Hamas khẳng định các cuộc đàm phán sẽ được nối lại trong tuần tới, và gọi hành động của Israel là “chiến thuật gây sức ép.”Ai Cập và Qatar - hai nước trung gian hòa giải cùng Mỹ, xác nhận đàm phán sẽ được tiếp tục, song chưa đưa ra lịch trình cụ thể.
Theo Bộ Y tế Gaza, hơn 59.700 người Palestine đã thiệt mạng kể từ khi chiến sự bùng phát, hơn một nửa trong số đó là phụ nữ và trẻ em. Gần 1/3 dân số Gaza hiện phải nhịn ăn trong nhiều ngày. Trong khi các gói cứu trợ được thả từ trên không có thể đem lại hy vọng ngắn hạn, giới chuyên gia cho rằng chỉ có một lệnh ngừng bắn lâu dài, bảo đảm tiếp cận viện trợ đầy đủ và ổn định, mới có thể làm dịu cơn khủng hoảng nhân đạo đang tàn phá Dải Gaza từng ngày.
