Đề xuất đánh thuế đồ uống có đường | Hà Nội tin mỗi chiều

Việc đánh thuế đồ uống có đường không chỉ là một bài toán kinh tế mà là một lựa chọn đạo đức.

Các bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng và những nhà làm chính sách đang nghiêng dần về việc nên đánh thuế đồ uống có đường, bởi đồ uống có đường đang âm thầm gây hại sức khỏe cộng đồng. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) gọi nó là một trong những tác nhân dẫn đến đại dịch béo phì; tiểu đường type 2; tim mạch; sâu răng và thậm chí là ung thư. Một nghiên cứu của Việt Nam cho thấy, trung bình mỗi người Việt tiêu thụ hơn 46 lít nước ngọt có đường mỗi năm - cao gấp gần 10 lần so với năm 2000. Và điều đáng lo hơn, trẻ em, thanh thiếu niên đang là nhóm tiêu thụ nhiều nhất.

Vậy, đánh thuế có phải là cách “ép buộc” để người ta uống ít lại?

Thực tế là nhiều nước đã làm và có hiệu quả. Năm 2014, Mexico áp thuế 10% lên đồ uống có đường. Sau hai năm, lượng tiêu thụ giảm hơn 12%, trong khi người dân chuyển dần sang uống nước lọc nhiều hơn. Ở Anh không đánh thuế người tiêu dùng mà đánh thuế vào nhà sản xuất dựa trên hàm lượng đường trong sản phẩm. Hơn 50% hãng nước giải khát tại quốc gia này đã tự giảm lượng đường để tránh thuế.

Ở châu Á, Thái Lan đang là một ví dụ đáng tham khảo. Nước này áp thuế luỹ tiến theo nồng độ đường: càng nhiều đường, càng thu thuế cao. Sau 5 năm áp dụng, Thái Lan đã ghi nhận sự sụt giảm rõ rệt về tỷ lệ béo phì học đường.

Việt Nam hiện chưa áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt. Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đang được đưa ra lấy ý kiến, trong đó đồ uống có đường là một đối tượng được đề xuất bổ sung. Nhưng không ít doanh nghiệp cho rằng như vậy là “quá tay”, ảnh hưởng đến sản xuất, việc làm và giá cả tiêu dùng. Nhưng giữa lợi nhuận và sức khỏe cộng đồng, chúng ta chọn gì?

Đây không chỉ là một bài toán kinh tế mà là một lựa chọn đạo đức. Nếu biết rõ thứ gì đó có hại cho sức khỏe, đặc biệt là cho trẻ em thì việc tạo ra rào cản, hay chí ít là kéo chậm đà tiêu thụ có lẽ không phải là sự can thiệp mà là một chiến lược y tế khôn ngoan.

Tất nhiên, đánh thuế không phải là cây đũa thần. Nếu chỉ đánh thuế mà không có chính sách đồng bộ như dán nhãn cảnh báo dinh dưỡng, giáo dục sức khỏe học đường hoặc hỗ trợ doanh nghiệp cải tiến công thức sản phẩm, người dân có thể vẫn tiêu thụ như cũ hoặc chuyển sang thứ khác… không khá hơn.

Điều quan trọng là đừng để thuế trở thành một hình phạt mà hãy để nó trở thành một tín hiệu, một cách chính sách nói với người tiêu dùng rằng: “Hãy suy nghĩ kỹ trước khi uống thêm ly nước ngọt này”. Nếu có thể đánh thuế thuốc lá để giảm tỷ lệ hút thuốc, thì cớ gì lại không thể làm điều tương tự với đường?

Sẽ có phản ứng, có phản đối, có tranh luận. Nhưng thay đổi hành vi cộng đồng chưa bao giờ là dễ dàng. Nhiều chuyên gia đã nói: “Thời điểm tốt nhất để bắt đầu là cách đây 10 năm. Thời điểm thứ hai tốt nhất là bây giờ". Nếu bạn đang cầm trên tay một lon nước ngọt có ga, hãy thử nhìn lại, không chỉ là giá tiền in trên nhãn mà là cái giá mà sức khỏe phải trả. Và nếu một ngày, bạn thấy lon nước đó đắt hơn một chút vì thuế, thì có lẽ đó là lúc chúng ta đã bắt đầu đặt sức khỏe lên trên lợi nhuận.

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Quốc hội bàn sửa đổi 11 luật về quốc phòng, an ninh; Việt-Mỹ đàm phán kỹ thuật vòng ba vào nửa đầu tháng 6; Thảm kịch giẫm đạp ở Ấn Độ, gần 60 người thương vong;... là một số nội dung đáng chú ý trong chương trình hôm nay.

Mật độ mây giảm dần và có nắng khiến nhiệt độ Hà Nội tăng nhanh lên mức 30-32 độ.

Làng chài Vạn Vỹ (huyện Đan Phượng) nằm cách trung tâm thành phố Hà Nội 25 km với những dấu ấn rất riêng, khi làng có hai thôn ở hai xã khác nhau đó là Trung Châu và Hồng Hà nhưng vẫn chung một mái đình, cùng kiếm sống trên dòng sông Hồng.

UBTVQH cho ý kiến về Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân; Quyết liệt ngăn chặn buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả; Mỹ phủ quyết nghị quyết của HĐBA về ngừng bắn ở Gaza;... là những thông tin đáng chú ý trong Chương trình Thời sự 9h00 hôm nay.

Đề xuất đánh thuế bất động sản thứ hai nhằm hạ nhiệt giá bất động sản, giúp nhiều người có cơ hội sở hữu nhà hơn liệu có khả quan?

Kết quả cuộc bầu cử Tổng thống Hàn Quốc ngày 3/6 mở ra triển vọng và cơ hội cho Tổng thống Lee Jae-myung kiến tạo nên thời mới ở Hàn Quốc.