Ông Trump công bố mức thuế mới đối với 14 quốc gia
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 7/7 đã gia tăng áp lực lên các đối tác thương mại của Washington khi gửi thư cho người đứng đầu 14 quốc gia, thông báo với họ về mức thuế quan mới.

Nhưng đồng thời, nhằm giảm bớt căng thẳng, ông chủ Nhà trắng cũng ký một sắc lệnh hành pháp để gia hạn ngày áp dụng cho tất cả các mức thuế quan đối ứng, ngoại trừ với Trung Quốc, đến ngày 1/8.
Những mức thuế quan “có đi có lại” này dự kiến sẽ có hiệu lực vào ngày 9/7. Trong một số trường hợp, các bức thư của ông Trump gửi nêu rõ mức thuế quan đối ứng mới cao hơn hoặc thấp hơn so với mức được ông công bố hồi tháng 4.

Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung là những người đầu tiên nhận được thư của ông Trump. Cả hai nước sẽ phải đối mặt với mức thuế 25% vào ngày 1/8, ông Trump cho biết trong các bài đăng trên Truth Social, nhưng cũng để ngỏ khả năng cho các nước này thêm thời gian đàm phán.
Khoảng hai giờ sau, ông tuyên bố các bức thư tương tự đã được gửi đến Malaysia, Kazakhstan, Nam Phi, Myanmar và Lào, thông báo cho lãnh đạo các nước này về mức thuế mới lên tới 40%.
Sau đó trong ngày, ông đã đăng 7 lá thư mới gửi tới các nhà lãnh đạo của Tunisia, Bosnia và Herzegovina, Indonesia, Bangladesh, Serbia, Campuchia và Thái Lan, nâng tổng số bức thư được gửi trong ngày 7/7 lên 14.
Trong các bức thư, ông Trump cho biết ông đặc biệt quan tâm đến thâm hụt thương mại mà Mỹ phải chịu với các đối tác thương mại, nghĩa là Mỹ mua nhiều hàng hóa hơn so với số lượng mà các doanh nghiệp Mỹ xuất khẩu sang các quốc gia đó. Ông Trump cũng cho biết mức thuế quan sẽ được áp dụng để đáp trả các chính sách khác mà ông cho là đang cản trở hàng hóa của Mỹ được bán ra nước ngoài. Ông cũng khuyến khích các quốc gia sản xuất hàng hóa tại Mỹ để tránh thuế quan.
Ông Trump từng đặt ra thời hạn chót vào 12:01 sáng, giờ miền Đông, ngày 9/7 để các quốc gia thực hiện thỏa thuận, nếu không sẽ phải đối mặt với mức thuế quan thậm chí cao hơn. Ngày 9/7 sẽ là thời điểm kết thúc thời gian tạm hoãn áp dụng thuế quan đối ứng, vốn đã có hiệu lực trong một thời gian ngắn vào tháng 4. Kể từ đó, các quốc gia bị ảnh hưởng đã phải đối mặt với mức thuế quan tối thiểu là 10%.
Trong cả 14 bức thư, ông Trump đe dọa sẽ tăng thuế thậm chí còn cao hơn mức thuế suất đã nêu nếu một quốc gia trả đũa Mỹ bằng mức thuế suất của riêng họ. Tổng thống Mỹ cũng cho biết các mức thuế suất này sẽ “tách biệt với tất cả thuế suất theo ngành”. Một ví dụ là mức thuế suất mới sẽ không được áp dụng chồng lên mức thuế suất ô tô hiện tại là 25%, Nhà Trắng xác nhận. Điều đó cũng sẽ áp dụng cho bất kỳ mức thuế suất cụ thể nào trong tương lai, một quan chức Nhà Trắng cho biết.
Bất chấp nhiều lo ngại về thương mại mà ông Trump đã tuyên bố với Liên minh châu Âu, khiến ông phải nhiều lần đe dọa tăng thuế quan, khối thương mại này dường như vẫn chưa nhận được một bức thư nào từ ông chủ Nhà trắng.
Olof Gill, người phát ngôn của Ủy ban châu Âu, trả lời các phóng viên vào chiều 7/7: “Chúng tôi sẽ không bình luận về những bức thư mà chúng tôi chưa nhận được”.
Simon Harris, Bộ trưởng Ngoại giao và Thương mại Ireland, cho biết trong một tuyên bố ngày 7/7: “Tôi hiểu là hiện tại chúng ta có thể mong đợi việc gia hạn nguyên trạng hiện tại cho đến ngày 1/8 để có thêm thời gian cho EU và Mỹ đạt được thỏa thuận về nguyên tắc về một thỏa thuận có lợi cho cả hai bên”.
Điều gì đang bị đe dọa?
Theo số liệu của Bộ Thương mại Mỹ, năm ngoái, Mỹ đã mua tổng cộng 465 tỷ USD hàng hóa từ 14 quốc gia nhận được thư vào ngày 7/7. Nhật Bản và Hàn Quốc, đối tác thương mại lớn thứ sáu và thứ bảy của Mỹ, chiếm 60% trong số đó, đã xuất khẩu tổng cộng 280 tỷ USD hàng hóa đến Mỹ trong năm ngoái.
Triển vọng về mức thuế quan cao hơn đối với hàng hóa có thể dẫn đến giá cả cao hơn cho người tiêu dùng Mỹ. Ví dụ, trong số những mặt hàng hàng đầu mà Mỹ nhập khẩu từ Hàn Quốc và Nhật Bản là ô tô, phụ tùng ô tô, chất bán dẫn, dược phẩm và máy móc. Ông Trump đã áp dụng hoặc đe dọa áp thuế quan cụ thể cho từng ngành đối với nhiều mặt hàng này.

Vào tháng 4, Nhật Bản sẽ phải đối mặt với mức thuế 24%, trong khi Hàn Quốc sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%.
Mặc dù các nước khác xuất khẩu ít hàng hóa hơn đến Mỹ so với Nhật Bản và Hàn Quốc, nhưng trong nhiều trường hợp, họ lại là một trong những nguồn hàng hóa nước ngoài hàng đầu.
Ví dụ, Nam Phi, quốc gia sẽ phải đối mặt với mức thuế quan 30%, chiếm gần một nửa lượng bạch kim mà Mỹ nhập khẩu từ các quốc gia khác vào năm ngoái và là nhà cung cấp nước ngoài hàng đầu về mặt hàng này.
Malaysia, quốc gia sẽ phải chịu mức thuế 24% so với mức 25% mà ông Trump công bố vào tháng 4, là nguồn cung cấp chất bán dẫn lớn thứ hai vào Mỹ trong năm ngoái, với lượng mua trị giá 18 tỷ USD từ Mỹ.
Trong khi đó, Bangladesh, Indonesia và Campuchia là những trung tâm sản xuất hàng đầu về hàng may mặc và phụ kiện.
Bức thư của ông Trump gửi thủ tướng Campuchia đe dọa áp mức thuế quan 36%, thấp hơn 13% so với mức thuế mà Tổng thống Mỹ từng công bố vào tháng 4.
Chứng khoán lao dốc
Thị trường chứng khoán Mỹ đã lao dốc vào giữa trưa ngày 7/7, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố loạt thư đầu tiên và tiếp tục giảm khi ông chủ Nhà trắng công bố mức thuế quan khác nhau từ 25% đến 40% đối với các quốc gia bao gồm Myanmar, Malaysia, Kazakhstan, Lào và Nam Phi.
Mặc dù Tổng thống Trump nói rằng thuế quan theo quốc gia sẽ không được áp dụng chồng lên thuế quan theo ngành, nhưng cổ phiếu của các công ty ô tô có sự hiện diện sản xuất lớn tại Nhật Bản và Hàn Quốc đã giảm mạnh. Cổ phiếu niêm yết tại Mỹ của các hãng ô tô lớn của Nhật Bản là Toyota, Nissan và Honda lần lượt giảm 4%, 7,16% và 3,86%.
Tuy nhiên, sự sụt giảm đó có thể phản ánh khả năng ông Trump sẽ tăng thuế đối với ô tô từ hai quốc gia này nếu họ trả đũa mức thuế chung 25%, khi mức thuế này có hiệu lực, bằng cách áp dụng mức thuế cao hơn đối với hàng hóa của Mỹ.
“Những biểu thuế này có thể được điều chỉnh, tăng hoặc giảm, tùy thuộc vào mối quan hệ của chúng tôi với quốc gia của bạn. Bạn sẽ không bao giờ thất vọng với nước Mỹ,” ông Trump kết thúc các lá thư trước khi ký tên.
Đóng cửa phiên giao dịch, chỉ số Dow Jones giảm 422 điểm, tương đương 0,94%. Chỉ số S&P 500 giảm 0,79% và chỉ số Nasdaq Composite thiên về công nghệ giảm 0,92%. Ba chỉ số chính đã có ngày tồi tệ nhất trong khoảng ba tuần.