Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người bị chuyển giao
Dự thảo Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù hoàn thiện hành lang pháp lý theo hướng nhân đạo, rõ ràng và phù hợp với yêu cầu hội nhập, hợp tác quốc tế.
Chiều 26/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận về Dự thảo Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù. Các đại biểu đều nhất trí cần ban hành Dự thảo Luật. Đồng thời, các đại biểu cũng đề xuất nhiều giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ vướng mắc hiện hành; kiến nghị hoàn thiện hành lang pháp lý theo hướng nhân đạo, rõ ràng và phù hợp với yêu cầu hội nhập sâu rộng, góp phần nâng tầm hợp tác quốc tế.
Khoản 2, Điều 31 của Dự thảo có quy định, khi có căn cứ cho rằng người được chuyển giao có thể bị tra tấn, trả thù, hoặc bị truy bức, tòa án có thẩm quyền của Việt Nam có thể từ chối chuyển giao người đang chấp hành án tại Việt Nam cho nước ngoài. Đại biểu đề xuất Dự thảo cần bổ sung thêm một vài trường hợp đặc biệt khác nữa.
Đại biểu Lê Văn Tám – Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum nêu ý kiến: "Tôi thấy nên thêm trường hợp bị đối xử phân biệt và ngược đãi vào Dự thảo Luật; ở đây phân biệt đối xử có thể về vấn đề dân tộc, tôn giáo, giới tính,...".
Về vấn đề xem xét lại bản án được thể hiện ở Điều 42 Khoản 1, quy định chỉ những cơ quan có thẩm quyền ở Việt Nam mới có quyền xem xét lại bản án của tòa án có thẩm quyền đã tuyên. Nhưng trong xu thế tư pháp toàn cầu hóa, đại biểu cho rằng có nhiều trường hợp cần thiết hợp tác để bảo vệ quyền con người.
Đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp cho biết: "Tôi đề nghị Ban soạn thảo nên bổ sung một cơ chế phối hợp xét lại bản án khi có yêu cầu chính đáng từ nước nhận, trong điều kiện không làm phương hại đến chủ quyền quyền, trật tự pháp luật Việt Nam".
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng - Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho rằng: "Đề phòng trường hợp bên kia tráo người cần chuyển giao vì có một số trường hợp có thể làm giả danh tính vì đó cũng là một trường hợp có thể xảy ra".
Đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy – Đoàn ĐBQH Tỉnh Tây Ninh cho hay: "Trường hợp người đang chấp hành án phạt tù không có khả năng bày tỏ sự đồng ý với việc chuyển giao vì vấn đề tuổi tác, tình hình sức khỏe, tinh thần thì cần có sự đồng ý của đại diện hợp pháp của người đó. Tôi đề nghị cần bổ sung điều kiện này đối với người dưới 18 tuổi vì đối tượng này chưa có tâm sinh lý phát triển toàn diện, khả năng bày tỏ sự đồng ý cần sự xem xét kỹ lưỡng".
Giải trình các vấn đề đại biểu nêu, Đại tướng Lương Tam Quang – Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, Dự thảo Luật chỉ quy định khái quát, chính phủ sẽ quy định chi tiết các nội dung trong các Nghị định hướng dẫn. Dự thảo luật lần này đã bổ sung nhiều quy định cụ thể, như nguyên tắc chuyển đổi hình phạt tù để đảm bảo tính khả thi. Việc quy định chi tiết nhiều nội dung trong Dự thảo Luật là không khả thi.
Ban soạn thảo sẽ tiếp thu, chỉnh lý hoàn thiện theo hướng quy định cho Bộ trưởng Bộ Công an, Chánh án Tòa án tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát tối cao hướng dẫn nội dung này
