Quê hương
Quê hương là nơi mà ba tôi đã trở về sau hơn 20 năm đi theo kháng chiến. Ngày về ba lần theo ký ức của con đường mòn, với những bãi cát mênh mông. Chỉ có đàn chim te te nháo nhác bay lên khi có tiếng động bất thường. Những ngôi nhà tranh vừa mới lợp, những thân dừa bị sướt sẹo mảnh bom.
Ba ghé chân vào ngôi nhà bên đường xin ngụm nước. Người đàn bà nhìn ba một lượt dò xét. Rồi chỉ vò nước cái gáo dừa mới tra cán mới tinh. Ba uống xong một gáo rồi múc tới gáo thứ hai rửa mặt cho tỉnh táo. Cảm ơn người chủ nhà, xin phép rời đi. Trời mênh mông nắng, ba đi về phía quê nhà. Lòng bao câu hỏi: Nơi ấy còn ai? Quê hương còn ai? Những lớp người nằm xuống, những lớp khác trưởng thành. Một chiếc Honda 67 đen thui cao lêu khêu như con ngựa nhà trời dừng lại. Người thanh niên điều khiển xe, cất tiếng như tra hỏi: Anh đi đâu, tìm nhà ai trên này?
Ba gật đầu chào rồi nói:
-Tôi về xã Cát Hiệp cũ! Anh cho tôi hỏi thăm người nhà tôi bà Thân và bà Lý còn không? Tôi ra Bắc lâu quá không có tin nhà.
Người thanh niên vui vẻ giới thiệu tên, nói đang công tác tại ủy ban xã, rồi bảo ba ngồi lên xe anh chở về.
Vào nhà, ba thắp hương trên bàn thờ nội im lặng không nói gì. Cô tôi làm thịt con gà nấu chè khoai lang, mời hàng xóm đến chơi. Họ cũng vừa mới trở về làng cũ. Người mất, người còn. Người không về nữa vì chọn vùng đất mới tốt hơn. Mừng mừng tủi tủi, cô hàng xóm người ba thương thầm nhớ trộm giờ đã có chồng năm con cũng ghé nhà thăm ba, tay bắt mặt mừng. Ba nghĩ thầm trong bụng: Đây là quê hương.
Về hưu, ba trả nhà công vụ dẫn gia đình về quê vỡ đất làm vườn. Bà con trong xóm thương tình dựng cho căn nhà nhỏ. Người cây kèo, người cây cột, người cắt tranh. Vậy là gia đình tôi có nhà để ở. Lập vườn, tôi còn nhớ như in từng cây mít, cây xoài cũng được đặt tên. Theo lý lịch nguồn gốc của từng cây, ví dụ như: Cây xoài ông Chín, Cây mít chú Sáu.
Những con mắm mặn ngày mưa thím Bốn nhà bên chia hai mỗi nhà mỗi nửa. Những lon gạo cuối cùng trong lu cũng được xẻ đôi để nấu cho tụi nhỏ ăn. Người lớn sao cũng xong chứ tụi nhỏ đói sao chịu nổi, thím nói vậy.
Những ngày xa quê tôi thèm ăn bún mắm cua đồng. Khi cơn mưa tháng Mười như cứa vào lòng người những thương nhớ. Thương con cua theo ngọn lúa chét ăn phù sa lớn từng ngày. Nghe đồn con cua cái sẵn sàng ăn thịt cua đực khi cua đực lột vỏ. Mà có lần tôi căm ghét sự bội bạc của con người một cách cực đoan.
Những ngày xa quê tôi thèm món mắm mực thơm lừng hương vị, chanh, tỏi, ớt chấm kèm với vài đọt rau ngành ngạnh, mấy lá chua lẻ sau nhà. Tôi thèm mùi rau dưa muối cải trường với mắm tép đằm đằm cái miệng. Lơ phơ vài ngọn cỏ may trên triền đê, con diều giấy bay tận trên trời cao và tiếng hò reo của tụi con nít. Hồi đi lao động xuất khẩu, máy bay xuống đến Nội Bài, tôi đi ngay về Nam mà không lòng vòng rong chơi. Về nhà để cùng ăn cơm với ba mẹ, để còn nhảy tọt qua nhà thím hàng xóm mà tán chuyện trên đời. Rồi lì xì cho đứa cháu nhỏ vài đồng bởi ngày mình rời quê thím nhét vội vào tay mình tờ năm chục, để cháu đi đường uống nước.
Có khi nào trong cái rợp màu tím hoa thầu đâu ngoài ngõ, bạn nhìn trên trời mà ước mơ về những mối tình chung thủy, mặc một bộ đồ bà ba màu tím cùng hẹn hò với mối tình đầu trong xóm. Hay cái nắm tay chia xa để đi lấy chồng, rồi bất giác bạn giật mình bật khóc.
Trong cái xa mờ của trời thu, người ta trải lòng theo làn mưa. Hạt mưa chan vào lòng người những nhớ thương hờn dỗi. Thương những giọt mưa quê rơi trên từng hàng tre, gốc rạ. Rơi trên từng ngọn rau xanh rì, từng ngọn cỏ non mềm, để biết ơn người đã chăm chút yêu thương
Người ta biết đó là quê hương khi xa rồi và ngồi nhớ lại, thèm được trở về sau mỗi chuyến đi xa. Tôi từng được nghe. Ta về cắn cộng rau non/ Ăn con cá nhỏ tắm con sông già. Chỉ đơn giản vậy thôi mà khát khao vô tận, khát đến cháy lòng. Có ai về cho tôi gửi nắm dưa muối cải trường chút tình quê vấn vương sau vành nón lá.
Hai tiếng quê hương sao mà thiêng liêng cao quý, dù có đi ngược đi xuôi người ta cũng thấp thỏm ngày về. Về để được hòa vào quê, về để đến lúc hòa vào lòng đất mẹ, để nghe muôn loài hát khúc yêu thương.
Lan Quy


Rực rỡ pháo hoa trên bầu trời TP. Hồ Chí Minh; Chủ động xe dự phòng khi hành khách tăng cao đột biến; Mỹ, Iran đánh giá tích cực về vòng đàm phán mới nhất;... là một số nội dung đáng chú ý trong Chương trình Thời sự 11h30 hôm nay.
Sáng sớm ngày nghỉ cuối tuần, thời tiết Hà Nội vẫn khá mát mẻ. Tuy nhiên, cuối giờ sáng mây giảm, nắng lên làm nhiệt độ tăng nhanh, cảm giác oi bức nóng nực tăng dần, nhiệt độ từ 26-33 độ.
Thượng tướng Trịnh Văn Quyết chủ trì tổng duyệt Chương trình nghệ thuật “Đất nước trọn niềm vui”; Nhiều hoạt động kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam tại Hà Nội; Ukraine cam kết tuân thủ lệnh ngừng bắn dịp lễ Phục sinh, EU phản ứng thận trọng trước tuyên bố ngừng bắn của Nga;... là những thông tin đáng chú ý trong bản tin hôm nay.
Giữa lòng Hà Nội sôi động, từ phố phường tấp nập tới làng quê yên ả, bao tủ sách nhỏ vẫn lặng lẽ mang ánh sáng tri thức đến với mọi người. Ở đó, có những con người đang âm thầm xây nhịp cầu kết nối con người với văn hóa đọc, để tình yêu sách và tri thức được vun đắp từng ngày.
Thủ tướng động viên lực lượng diễu binh, diễu hành; Triển khai nhận diện sinh trắc học tại sân bay Tân Sơn Nhất; Ứng dụng số hóa trong kinh doanh xăng, dầu trước ngày 30/4; Tổng thống Ukraine tuyên bố sẵn sàng gia hạn ngừng bắn;... là những thông tin đáng chú ý trong Chương trình Thời sự 9h00 hôm nay.
Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm, động viên các lực lượng tham gia diễu binh, diễu hành; 198 nền tảng, dịch vụ, giải pháp số xuất sắc trong 9 nhóm lĩnh vực được trao Giải thưởng Sao Khuê 2025; Đàm phán hạt nhân Mỹ - Iran bắt đầu tại Rome (Italy);... là những thông tin đáng chú ý trong bản tin hôm nay.
0