Làm rõ các loại hình chuyển khoản không chịu thuế
Có ít nhất 9 trường hợp phổ biến mà người dân được miễn thuế hoàn toàn khi nhận tiền qua chuyển khoản.
Thời gian gần đây, nhiều người dân, đặc biệt là tiểu thương, hộ kinh doanh nhỏ lẻ, nhân viên văn phòng… không khỏi lo lắng trước những vấn đề liên quan đến việc mọi khoản tiền nhận được qua chuyển khoản ngân hàng đều phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Từ đó sinh ra tình trạng “né” chuyển khoản, đi ngược lại với xu hướng hiện đại, thanh toán không dùng tiền mặt của xã hội.
Anh Nguyễn Ngọc Vũ (phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội), một nhân viên văn phòng tại Hà Nội, tỏ ra khá băn khoăn trước thông tin mọi khoản tiền nhận được qua chuyển khoản ngân hàng đều phải đóng thuế.
Anh Nguyễn Ngọc Vũ chia sẻ: “Thực ra, tôi cũng khá là băn khoăn, bởi vì là nhiều lúc nhận tiền trợ cấp từ gia đình, hay là chuyển tiền giữa vợ chồng, bạn bè tôi thì cũng có bị ngân hàng hỏi nên tôi cũng khá là dè chừng. Tôi rất mong là cơ quan thuế sẽ có những hướng dẫn cụ thể cho từng trường hợp để tránh hiểu lầm".
Không chỉ người dân, nhiều cá nhân kinh doanh nhỏ cũng bối rối. Chị Phạm Thùy Trang (phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội) cho hay: “Tôi cũng là một người kinh doanh, nhưng ngoài công việc kinh doanh của mình, tôi cũng có những giao dịch chuyển khoản ngoài khác mà với số tiền giao dịch cũng khá là lớn. Nhưng khi chuyển khoản thì chúng tôi không có thói quen ghi tách bạch nên cũng khá là hoang mang".
Đáng chú ý, một số người còn chọn giải pháp cực đoan: từ chối nhận chuyển khoản. Điều này không chỉ khiến quá trình giao dịch trở nên rườm rà mà còn đi ngược lại với xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt - điều mà Nhà nước đang khuyến khích mạnh mẽ.
Theo ông Mai Sơn, lãnh đạo Cục Thuế, chỉ những khoản tiền có bản chất là thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, cung cấp dịch vụ thì mới phát sinh nghĩa vụ thuế. Những khoản chuyển tiền giữa cá nhân với nhau, như cho - tặng, hỗ trợ người thân, vay mượn dân sự hay các giao dịch không liên quan đến hoạt động thương mại thì không được tính vào doanh thu để xác định thuế. Như vậy, đối với cá nhân không kinh doanh, không phải lo lắng về việc nhận tiền chuyển khoản. Còn đối với hộ kinh doanh và doanh nghiệp, có ít nhất 9 trường hợp phổ biến được miễn thuế hoàn toàn khi nhận tiền, bao gồm:
- Vay mượn giữa người thân, bạn bè;
- Nhận tiền để đáo hạn khoản vay ngân hàng;
- Kiều hối - tiền gửi từ người thân ở nước ngoài;
- Các hoạt động thu hộ, chi hộ;
- Nhận - chuyển tiền hộ mà không thu phí;
- Nhận tiền bán nhà, đất - đã hoàn thành nghĩa vụ thuế;
- Tiền lương đã khấu trừ thuế - chuyển cho người thân;
- Lương từ nước ngoài - đã đóng thuế sở tại;
- Lãi cho vay cá nhân nhỏ lẻ - không bị đánh thuế.
Thế nhưng, nhiều ý kiến cho rằng, việc làm rõ, tách biệt 9 trường hợp này trên thực tế không hề đơn giản, nhất là trong bối cảnh giao dịch chuyển khoản diễn ra hàng ngày, với đủ loại lý do.
Về phía cơ quan thuế, cần có cách tiếp cận mềm dẻo hơn - vừa đảm bảo thu đúng, thu đủ, vừa khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ tài chính minh bạch, an toàn. Người dân cũng cần chủ động tìm hiểu thông tin từ cơ quan chức năng, lưu giữ chứng từ giao dịch hợp lý để bảo vệ quyền lợi của bản thân.
