Hà Nội thí điểm cơ chế đặc biệt phát triển đường sắt đô thị
Một cơ chế đặc biệt giúp phát triển mạng lưới đường sắt đô thị
Kế hoạch gồm 7 nhóm nội dung chính, trong đó có một số nội dung cụ thể như: Xây dựng bản văn cụ thể hóa Nghị quyết 188, thành phố sẽ kiện toàn Tổ công tác theo các quyết định trước đó; xây dựng Nghị quyết của Hội đồng nhân dân Thành phố hướng dẫn chi tiết thi hành Nghị quyết 188 và Luật Thủ Đô; ban hành quy định về trình tự, thủ tục phê duyệt phương án tuyến, vị trí công trình theo tuyến, quy hoạch khu vực TOD; phát triển khoa học, công nghệ đường sắt, ứng dụng, nhận chuyển giao công nghệ; lập thiết kế kỹ thuật tổng thể (thiết kế FEED) thay thế cho thiết kế cơ sở trong báo cáo nghiên cứu khả thi dự án.
Đối với quy hoạch đường sắt đô thị và khu vực TOD: Rà soát tình hình sở hữu, sử dụng đất dọc hành lang các tuyến; tổng hợp danh mục quỹ đất có tiềm năng phát triển TOD làm cơ sở tối ưu phương án tuyến công trình, vị trí công trình theo tuyến và quy hoạch khu vực TOD các tuyến đường sắt đô thị được phê duyệt.
Chuẩn bị và thực hiện dự án: Xây dựng phương án huy động vốn đầu tư để thực hiện dự án đường sắt đô thị giai đoạn trung hạn 2026-2030, 2031-2035 và nguồn vốn hàng năm; bố trí vốn từ ngân sách địa phương trong kế hoạch đầu tư công trung hạn và kế hoạch đầu tư công hàng năm để triển khai thực hiện một số hoạt động trước khi có quyết định đầu tư phục vụ cho dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD.
Lập Kế hoạch tổng thể về công tác thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ tái định cư giải phóng mặt bằng cho mạng lưới đường sắt đô thị Hà Nội. Đồng thời, thực hiện công tác di dời công trình điện có điện áp từ 110kV trở lên; đề xuất nguồn vốn bố trí cho các dự án đường sắt đô thị giai đoạn trung hạn 2026-2030 và điều chỉnh kế hoạch vốn năm 2025. Hoàn thành thi công đoạn ngầm và đưa vào khai thác vận hành toàn tuyến dự án Tuyến đường sắt đô thị thí điểm TP Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội năm 2027.
Khởi công trong tháng 10/2025 dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị thành phố tuyến số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo và Dự án đầu tư xây dựng đường sắt đô thị, tuyến số 5, Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc.
Ngoài ra, triển khai thực hiện các Dự án: Tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn ga Hà Nội - Yên Sở, Hoàng Mai, Tuyến đường sắt đô thị số 2, đoạn Trần Hưng Đạo - Thượng Đình; Tuyến đường sắt đô thị số 2, Đoạn Nam Thăng long - Nội Bài và Tuyến đường sắt đô thị số 2A, đoạn kéo dài đi Xuân Mai vào giai đoạn 2026 - 2030; bên cạnh đó, thực hiện các dự án giai đoạn 2031 - 2035 và giai đoạn 2036 - 2045. UBND thành phố giao Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội là cơ quan thường trực theo dõi, đôn đốc các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện kế hoạch này.
Phủ kín đường sắt đô thị để Hà Nội văn minh, hiện đại
Trong Quy hoạch giao thông vận tải Hà Nội đến năm 2030 - tầm nhìn 2050, tới năm 2030, đường sắt đô thị được kỳ vọng là “xương sống” của mạng lưới giao thông vận tải thành phố. Loại hình này đáp ứng khoảng 30% nhu cầu đi lại của người dân trong đô thị hạt nhân và từ 15% - 25% ở đô thị vệ tinh. Vậy cơ chế nào để đẩy nhanh tiến độ phủ kín đường sắt đô thị Hà Nội? Phóng viên Đài Hà Nội đã có cuộc trao đổi với Kiến trúc sư Trần Huy Ánh - Ủy viên Thường vụ Hội Kiến trúc sư Hà Nội về nội dung này.
Phóng viên: Ông đánh giá như thế nào về việc thành phố Hà Nội ban hành kế hoạch với các cơ chế đặc thù để đẩy nhanh đường sắt đô thị?
Kiến trúc sư Trần Huy Ánh: Khi Nhà nước đã cho phép Hà Nội triển khai đường sắt đô thị theo cơ chế đặc thù, có nghĩa đã trao toàn quyền tự chủ cho Hà Nội, coi đây là "phép màu" để Hà Nội cất cánh phát triển trên nhiều lĩnh vực, như điểm nghẽn về thể chế cho phát triển giao thông đường sắt đô thị đã được tháo gỡ hoàn toàn. Chính sách đã mở rộng cửa phát triển tối đa, Hà Nội có phát triển đường sắt đô thị như mong đợi hay không hoàn toàn phụ thuộc vào năng lực nội tại của Hà Nội.
Nhưng thể chế có phát huy hiệu quả hay không vẫn là câu chuyện những người thực hiện như lời Bác Hồ dạy "cán bộ là gốc của công việc". Giờ đây vai trò của các tổ chức, cá nhân liên quan tới việc “đẩy nhanh đường sắt đô thị” sẽ được hiện thực hóa như thế nào? Câu trả lời vẫn ở phía trước.
Phóng viên: Theo ông, chiến lược huy động vốn đầu tư cho các dự án đường sắt đô thị giai đoạn 2026-2035 nên tập trung vào những nguồn nào để vừa đảm bảo đủ vốn vừa giảm áp lực lên ngân sách địa phương?
Kiến trúc sư Trần Huy Ánh: Chương trình nghị sự cấp cao với các đối tác đầu tư lớn vào Việt Nam đã được tiến hành khẩn trương ngay từ đầu năm 2025 , kết quả cho thấy: tuyến đường sắt cao tốc Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sẽ khởi công sớm và rất nhanh hoàn thành sẽ có nhiều tác động tới việc phát triển đường sắt đô thị Hà Nội. Bên cạnh đó tốc độ triển khai khẩn trương giao thông đường bộ, đường sắt đô thị nối sân bay Gia Bình với trung tâm Hà Nội cũng có động lực thúc đẩy mạnh mẽ.
Các nhà tài trợ đầu tư từ châu Âu tới châu Á đều khuyến nghị Việt Nam hình thành chiến lược huy động vốn bằng phát hành Trái phiếu và Trái phiếu Xanh. Muốn huy động vốn bằng loại hình này thì các dự án phải hấp dẫn đầu tư tư nhân. Các bài học thành công đều cho thấy toàn bộ đầu tư hạ tầng dưới ray phải là tài sản nhà nước, các nguồn tư nhân đầu tư được khuyến khích trên ray, như vậy các hướng tuyến đường sắt đô thị cần kết nối chặt chẽ với tuyến đường sắt cao tốc Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và Sân bay Gia Bình - Hà Nội. Với các tiếp cận hợp lý, hiệu quả như vậy sẽ hấp dẫn đầu tư từ nhiều nguồn ngoài Ngân sách Nhà nước và Ngân sách địa phương từ đầu tư hạ tầng đến khai thác vận hành.
Phóng viên: Việc ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển giao công nghệ trong phát triển đường sắt đô thị hiện nay cần ưu tiên những lĩnh vực nào để tối ưu hóa hiệu quả vận hành và giảm thiểu tác động môi trường?
Kiến trúc sư Trần Huy Ánh: Sau một thời gian chậm nhịp, các quốc gia Trung Á, Trung Đông, Trung Quốc, ASEAN, Nam Mỹ đã tăng tốc triển khai hàng ngàn dự án đầu tư hạ tầng lớn, dùng giải pháp “Một hệ thống” tích hợp các ứng dụng (GIS, BIM, MIS, IoT, AI) để triển khai. “Một hệ thống” gộp các thành phần: Hệ thống thông tin địa lý (GIS) với chức năng quản trị tài nguyên đất đai tự động hóa cao để giải phóng nguồn lực đầu tư từ không gian phát triển dự án, vượt qua những bất cập trong quản lý đất đai hiện trạng.
Hệ thống quản lý thông tin xây dựng (BIM) không chỉ tối ưu hóa quản lý xây lắp công trình, kiểm soát tiến độ, chi phí mà còn kết nối trực tiếp các đối tác phân phối, cung ứng toàn cầu, cũng là đường dẫn kết nối các nhà tài trợ đầu tư, cấp vốn cho dự án.
Hệ thống quản trị thông tin dự án (MIS) đảm bảo sự tin cậy, chính xác minh bạch, gia tăng giá trị đầu tư, cũng là tạo dòng đầu tư từ các đối tác trong nước và các tổ chức tài chính quốc tế. Các ứng dụng tích hợp với thông tin Internet vạn vật (IoT) và trí tuệ nhân tạo (AI) nên tạo ra sức mạnh tổng hợp, có thể đáp ứng những yêu cầu của dự án đường sắt đô thị Văn Cao - Hòa Lạc nhanh chóng, hiệu quả, đúng với tinh thần: “Tư duy mới - Tầm nhìn mới - Cơ hội mới - Giá trị mới” trong phát triển đường sắt đô thị Hà Nội.
Phóng viên: Xin được trân trọng cảm ơn ông!


1.600 cán bộ, chiến sĩ từ miền Nam về Hà Nội vào chiều 6/6, chuẩn bị huấn luyện diễu binh kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
Công an TP Hà Nội đã triệt phá đường dây buôn bán đồ điện tử nhái các thương hiệu lớn như Marshall, Omega, Orient... và thu giữ hơn 25.000 sản phẩm.
Tình trạng mùa khô, xâm nhập mặn đe dọa nước sinh hoạt ở Đà Nẵng đã được giải quyết nhờ ngăn mặn và bơm nước dự phòng.
Đảng uỷ HĐND thành phố Hà Nội tổ chức Đại hội lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030 vào sáng nay, 6/6.
Mô hình canh tác lúa theo hệ thống thâm canh cải tiến (SRI) tại Hà Nội cho thấy kết quả tích cực, giúp giảm chi phí, tăng năng suất và góp phần bảo vệ môi trường.
Dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) đã bổ sung quy định yêu cầu các cơ sở y tế phải công khai giá thuốc, vật tư, thiết bị y tế trên hệ thống thông tin điện tử.
0