ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

"Lửa từ Đất" - Ngọn lửa của lòng yêu nước

Vở nhạc kịch “Lửa từ Đất” lấy cảm hứng từ câu chuyện có thật về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bí thư Đảng bộ Hà Nội chính thức đầu tiên - đồng chí Nguyễn Ngọc Vũ.

Được chắp bút bởi nhà viết kịch Lê Quý Hiền - cây bút dày dạn kinh nghiệm trong mảng đề tài lịch sử, tâm lý xã hội, “Lửa từ Đất” khai thác câu chuyện của những nhân vật có thật trong bối cảnh những năm 1930, khi Đảng Cộng sản Việt Nam vừa ra đời.

“Lửa từ Đất” là vở nhạc kịch thứ ba của NSƯT Cao Ngọc Ánh, sau thành công của nhạc kịch “Sóng”, “Viên đá ngũ sắc”. Đây là một dự án tâm huyết của NSƯT Cao Ngọc Ánh, không chỉ bởi đó là lý tưởng dành cho nhạc kịch Việt mà chị theo đuổi bấy lâu nay, mà đó còn là “một lời hứa” dành cho Hà Nội.

Tổng đạo diễn, NSƯT Cao Ngọc Ánh, Phó Giám đốc Nhà hát Tuổi Trẻ chia sẻ: “Chúng tôi bắt đầu từ một ước mơ, đó là ước mơ làm nhạc kịch của người Việt. Trước hết là ca ngợi những con người Việt Nam, Tổ quốc Việt Nam, đất nước Việt Nam. Những người sáng tạo cũng phải là người Việt Nam để làm một đề tài có cả yếu tố lịch sử, yếu tố cách mạng và lại là một nhân vật rất đặc biệt”.

Vở kịch lấy bối cảnh thực dân Pháp và tay sai tàn bạo đang đàn áp người dân Hà Nội những năm 1930. Đại cảnh trong nhà tù khi đồng chí Nguyễn Ngọc Vũ bị tra tấn tàn bạo bởi thực dân Pháp được nghệ thuật hóa từ những câu chuyện có thật, trong tài liệu ghi chép lại của gia đình. Sự tàn bạo áp bức, hỏi cung trong nhà tù Hỏa Lò đã khiến ông bị bệnh mà qua đời khi hoạt động cách mạng bí mật.

Các vũ đạo thể hiện trong nhạc kịch cũng được nghiên cứu, dàn dựng công phu bởi tổng biên đạo NSND Trần Ly Ly. Trong đó, đại cảnh Nhà tù Hỏa Lò là một trong những điểm nhấn xúc động nhất. Không dùng múa một cách đơn thuần để diễn tả nội dung mà sử dụng ngôn ngữ hình thể để thể hiện là cách nghệ sĩ xây dựng các màn vũ đạo lớn. Khai thác tối đa tính ẩn dụ của múa thông qua ước lệ của sân khấu, của không gian tưởng tượng được tạo ra từ chuyển động của cơ thể, những màn vũ đạo tạo ra đường dẫn tác động đến trí tuệ, cảm xúc của mỗi người xem.

Tổng biên đạo, NSND Trần Ly Ly, Phó Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn cho biết: “Tôi nghĩ rằng phân đoạn nhà tù là phân đoạn khó, vì tiếp cận của sân khấu kịch rất khác. Nội lực phải được thể hiện từ động tác và mọi thứ phải được ẩn dụ".

Tác phẩm “Lửa từ Đất” không chỉ nói lên giai đoạn lịch sử hào hùng của Thủ đô, mà còn khắc họa thành công “ngọn lửa” yêu nước nồng nàn của những người anh hùng sinh ra từ “mảnh đất” Hà Nội anh hùng, dám đấu tranh hy sinh vì sự nghiệp lớn lao của dân tộc.

"Đây là vở kịch được đầu tư rất tâm huyết của ekip. Đề tài về người chiến sĩ cách mạng cũng là một đề tài khó, làm sao để đưa âm nhạc vào không bị khô cứng là điều khó. Giáng Son hy vọng đây sẽ là vở kịch được nhiều khán giả đón nhận", nhạc sĩ Giáng Son cho hay.

Đúng như tên gọi "Lửa từ Đất", mỗi hình tượng nhân vật trong vở kịch đều có lửa. Đó là ngọn lửa yêu nước luôn thường trực trong trái tim của đồng chí Nguyễn Ngọc Vũ, sẵn sàng hy sinh, đánh đổi nhiều thứ trong cuộc đời.

Ca sĩ Lê Việt Anh, diễn viên thủ vai ông Nguyễn Ngọc Vũ tâm sự: "Sự hy sinh đầu tiên của ông Nguyễn Ngọc Vũ là gia đình, tiếp đến là những góc riêng nhất của mỗi người đàn ông để cống hiến cho đất nước".

Đó là ngọn lửa của lòng mẹ, được thể hiện qua nhân vật bà Đàm Thị - mẹ của đồng chí Nguyễn Ngọc Vũ - một người mẹ vĩ đại. Hay đó là nhân vật Thúy một người con gái Hà Nội khi nhìn thấy ngọn lửa của người cùng chung lý tưởng. Mỗi nhân vật chính tới phụ đều cho thấy hình ảnh của con người Việt Nam.

Sáng tạo âm nhạc trong "Lửa từ Đất"

Về ý tưởng dựng sân khấu cho nhạc kịch "Lửa từ Đất", tổng đạo diễn và họa sĩ thiết kế mỹ thuật đã cùng thống nhất tiêu chí sân khấu sẽ được thể hiện qua các module động để có thể di chuyển, xoay lật nhằm biến đổi không gian hiệu quả qua các cảnh diễn. Thiết kế sẽ mang diện mạo đặc trưng của phố phường Hà Nội cổ, từ những nét kiến trúc, nội thất của những căn nhà, góc phố cho đến không khí của Hà Nội những năm đầu thế kỷ XX.

Hiệu ứng công nghệ 3D mapping bằng máy chiếu công suất lớn nhuộm toàn bộ hoặc một phần sân khấu sẽ được sử dụng gần như xuyên suốt vở diễn, góp phần minh họa không gian hoặc chia cắt không gian, tái tạo không khí cũng như không gian biểu diễn nhằm mang tới cho khán giả không chỉ cảm xúc mà còn kích thích mạnh mẽ trí tưởng tượng của họ. 

Tất nhiên, để có được kết quả này là cả một hành trình với rất nhiều nỗ lực từ lãnh đạo nhà hát cho đến các thành viên trong ê kíp trực tiếp dàn dựng. 

Nhạc sỹ Minh Đạo, Giám đốc âm nhạc chia sẻ: "Một vở nhạc kịch có rất nhiều hình thức âm nhạc. Trong nhạc kịch "Lửa từ Đất", âm nhạc được sử dụng để khắc hoạ nhân vật Nguyễn Ngọc Vũ và không khí hào hùng. Phần âm nhạc cần được chuẩn bị công phu và truyền tải đến các bạn diễn viên để thực hiện và chỉnh sửa".